در مرحله عضلانی-مقعدی در سال دوم و سوم زندگی، برابر با مرحله مقعدی فروید، کودکان به سرعت، توانایی‌های جسمانی و ذهنی گوناگون را پرورش می‌دهند و می‌توانند خیلی از کارها را خودشان انجام دهند (اراده). آن‌ها یاد می‌گیرند ارتباط موثرتری برقرار کنند و راه بوند، بالا بروند، هل بدهند، بِکِشند و شیئی را نگهداشته یا رها کنند. کودکان از این مهارت‌ها احساس غرور می‌کنند و معمولا دوست دارند تا حد امکان خودشان کارهایی را انجام دهند.
اریکسون معتقد بود که از بین این توانایی‌ها، مهم‌تر از همه، نگهداشتن و رها کردن است. او این رفتارها را نمونه‌های نخستین واکنش نشان دادن به تعارض‌های بعدی در رفتارها و نگرش‌ها دانست. برای مثال، نگهداشتن می‌تواند به صورت محبت‌آمیز یا خصمانه نشان داده شود. رها کردن می‌تواند به صورت تخلیه خشم ویرانگر یا بی‌تفاوتی آرام ابراز شود.
اراده خودگردان
نکته مهم این است که کودکان در این مرحله، برای اولین بار می‌توانند درجاتی از تصمیم‌گیری را اعمال کرده و نیروی اراده خودگردان و مستقل خویش را تجربه کنند. گرچه آن‌ها هنوز به والدین وابسته هستند، اما می‌خواهند خود را به صورت افرادی در نظر بگیرند که حق و حقوقی داشته و دوست دارند توانایی‌های نویافته خود را نشان دهند. سوال مهم این است که جامعه در قالب والدین، تا چه اندازه‌ای به کودکان اجازه خواهد داد تا خود را ابراز کنند و آنچه را که قادر به انجام آن هستند، انجام دهند.
در این مرحله، بحران اصلی بین والد و فرزند، به آموزش استفاده از توالت مربوط می‌شود که به صورت اولین موردی که جامعه سعی دارد یک نیاز غریزی را تنظیم کند، در نظر گرفته شده است. به کودک آموزش داده شده که نگه دارد و فقط در مواقع و مکان‌های مناسب، رها کند. امکان دارد والدین به فرزند خود اجازه دهند که آموزش استفاده از توالت را با گام خودش پیش ببرد یا این که ممکن است آزرده شوند. در این مورد، والدین با تحمیل کردن این آموزش، اراده آزاد کودک را نادیده گرفته و وقتی کودک درست رفتار نمی‌کند، ناسکیبایی و خشم نشان می‌دهند.
وقتی والدین به این صورت جلوی تلاش کودک را برای نشان دادن استقلالش می‌گیرند و او را ناکام می‌کنند، کودک احساس خودناباوری و شرم را در برقرار کردن رابطه با دیگران پرورش می‌دهد. با این که به خاطر بحران آموزش استفاده از تولات، ناحیه مقعد کانون این مرحله است، اما ابراز این تعارض، بیشتر روانی-اجتماعی است تا زیستی.
نیروی اساسی که از استقلال به وجود می‌آید، اراده است که تصمیم به حق استفاده از آزادی انتخاب و مهار خود در صورت مواجه شدن با درخواست‌های جامعه را شامل می‌شود.
محمدامین موفق – HotsonHor M.A.M
منبع: نظریه‌های شخصیت شولتز
یک راه ساده و آسان برای اطلاع از مطالب جدید سایت و ارتباط با ما کانال تلگرام ماست. در تلگرام ravanhami@ با ما همراه باشید.
