مدل طرحوارهدرمانی مطرح میکند که بدرفتاری طرحوارههای ناسازگار اولیه را به وجود میآورد که باعث تحول اختلالهای هیجانی در سراسر زندگی میشوند. این مدل همچنین بیان کرده است که خلق و خو تأثیرات بدرفتاری بر طرحوارههای ناسازگار اولیه را تعدیل میکند.
این مطالعه چند مورد را بررسی میکند: ۱) آیا سوء استفاده هیجانی توسط والدین و همسالان، به تنهایی و در تعامل با خلق و خو بدتر شدن طرحوارههای ناسازگار را پیشبینی میکنند؛ ۲) آیا طرحوارههای ناسازگار اولیه افزایش در نشانههای افسردگی و اضطراب اجتماعی نوجوانان را پیشبینی میکند. یک مجموعهی ۱۰۵۲ نفری از نوجوانان (میانگین سن= ۴۳/۱۳؛ انحراف استاندارد=۲۹/۱) در سه مقطع زمانی ارزیابی شدند، هر کدام از این سه نوبت با یک فاصله شش ماهه از یکدیگر جدا هستند. آزمودنیها مقیاسهای سوءرفتار هیجانی توسط والدین و همسالان، روانرنجورخویی، برونگروایی، طرحوارههای ناسازگار اولیه، نشانههای افسردگی و اضطراب اجتماعی را تکمیل کردند.
یافتهها نشان داد قربانی شدن قلدری هیجانی و روانرنجورخویی تشدید یافتن تمام طرحوارهها را در طول زمان پیشبینی میکنند. بر خلاف انتظار، هیچ تعامل معناداری بین ابعاد خلق و خو و سوءرفتار هیجانی نبود. نتایج فرضیههای واسطهای را که تغییرات در طرحوارهها میانجی رابطه پیشبین قربانی قلدری شدن و نشانههای هیجانی است تأیید کردند. این مطالعه با نشان دادن نقش سوءرفتار هیجانی و خلق و خو در ایجاد طرحوارههای ناسازگار اولیه از نظریه طرحوارهدرمانی حمایت میکند.
واژههای کلیدی: سوء استفاده هیجانی والدین، قربانی قلدری شدن، خلق و خو، طرحوارههای ناسازگار اولیه، افسردگی، اضطراب اجتماعی، نوجوانان.
refrence sciencedirect
مترجم: حمید بهرامی زاده، دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی