معرفی اختلال اجتناب / محرومیت غذا [۱]: اختلالات خوردن (۳)
اختلال اجتناب / محرومیت غذا، یک طبقه تشخیصی جدید است که در بخش اختلالات خورد و خوراک در DSM-5 گنجانده شده است. در حقیقت، این اختلال جایگزین دستهی تشخیصی اختلالات خوردن در دوران نوزادی یا کودکی در DSM-IV میباشد.
در DSM 5، با افزودن جزئیات بیشتر به ملاکهای تشخیصی، حوزهی استفاده بالینی از این ملاکها برای تمام طول عمر گسترش یافته است (ناکائی، نین، نوما، هاماگاکی، تاکاگی، تراموکائی و واندرلیچ، ۲۰۱۷). با روان حامی همراه باشید.
اختلال اجتناب / محرومیت غذا نوعی اختلال در خوردن است که با مصرف کم (ناکافی) غذا رابطه دارد. در واقع یا مواد مغذی در رژیم غذایی فرد به طور کلی کم و ناکافی است یا نیاز روزانه فرد به مقدار معینی از انرژی برآورده نمیشود، یا هر دو.
کافی نبودن مواد مغذی در رژیم غذایی به دلیل حذف یا نخوردن گروههای غذایی ویژه یا مصرف ناکافی ویتامینها و مواد معدنی، باید از لحاظ بالینی به سطح قابل توجهی برسد تا منجر به تشخیص اختلال اجتناب / محدودیت غذا شود. برای مثال، رژیم غذایی شامل مقدار کم کلسیم (کمتر از حد توصیه شده برای مصرف روزانه)، به خودی خود برای برآورده کردن ملاکهای اختلال اجتناب / محدودیت غذا کافی نیست زیرا مصرف کم کلسیم در میان همهی مردم جهان شایع است.
از طرفی، ناکافی بودن مصرف انرژی باید دائمی باشد و منجر به کاهش وزن، وزن پایین، و یا در کودکان منجر به کاهش سرعت رشد شود. اختلال جدی در عملکرد روانشناختی و اجتماعی فرد که در نتیجهی مصرف ناکافی مواد غذایی بروز میکند نیز از دیگر ملاکهای DSM-5 برای تشخیص اختلال اجتناب / محدودیت غذاست (برایان وو و کریپ، ۲۰۱۲).
ملاکهای DSM-5 برای اختلال اجتناب / محدودیت غذا عبارتند از:
- مختل شدن خوردن یا خوراک (مثلاً بیعلاقگی ظاهری به خوردن یا غذا؛ امتناع از خوردن به علت ویژگیهای حسی غذا مثل رنگ، بو، طعم؛ نگرانی درباره پیامدهای منفی خوردن) که با عدم تأمین نیازهای بدن به مواد مغذی و یا انرژی به طور دایم نشان داده میشود و با حداقل یک مورد از موارد زیر مرتبط است:
- کاهش وزن شدید (در مورد کودکان اضافه نشدن وزن یا رشد ناکافی)
- سوء تغذیه قابل توجه
- وابستگی به تغذیه رودهای (وریدی) یا خوردن مکملهای غذایی
- اختلال شدید در عملکرد روانی- اجتماعی
- این اختلال را نمیتوان به کمبود غذای قابل مصرف یا آداب و رسوم فرهنگی- اجتماعی که خوردن بعضی از غذاها را نفی میکنند نسبت داد.
- این رفتار فقط به هنگام ابتلای افراد به آنورکسیا نروزا (بیاشتهایی روانی) یا بولیمیا نروزا (پرخوری روانی) روی نمیدهد و شواهد نشان نمیدهند که در نحوه تجربه فرد از وزن یا شکل بدن خود اختلالی بوجود آمده باشد.
- این اختلال را نمیتوان به یک عارضه پزشکی همزمان یا یک اختلال روانی دیگر نسبت داد (گنجی، ۱۳۹۳).
اختلال اجتناب / محدودیت غذا میتواند با تعدادی از سایر اختلالهای روانی بویژه اختلالات طیف اوتیسم و سایر اختلالات عصبی- رشدی و نیز اختلالات اضطرابی به صورت همزمان رخ دهد (برایان وو و کریپ، ۲۰۱۲).
مطالعات به صورت مکرر نشان دادهاند که در مقایسه با بیماران مبتلا به آنورکسیا نروزا (بیاشتهایی روانی) و بولیمیا نروزا (پرخوری روانی)، بیماران مبتلا به اختلال اجتناب / محدودیت غذا جوانتر و اکثراً مرد هستند و معمولاً مبتلا به نشانههای روانپزشکی و یا پزشکی همبود نیز تشخیص داده میشوند. در حال حاضر پژوهشهایی که نرخ شیوع این اختلال را در بزرگسالان مورد مطالعه قرار داده باشند بسیار محدودند (ناکائی و همکاران، ۲۰۱۷). و پیشینهی پژوهشی کمی برای هدایت درمان این اختلال در دسترس است که اکثراً نیز بر درمان کودکان تأکید دارند (کینگ، اورباچ، و استوارت، ۲۰۱۵).
در حال حاضر، مقیاسهای ارزیابی معتبری برای این اختلال وجود ندارد. به طور کلی، ارزیابی این اختلال شامل این موارد است:
- مصاحبه بالینی (که در مورد بیماران کمسنتر شامل مشاهدات والدین نیز میشود)
- اندازهگیری وزن و قد
- ارزیابی مقدار غذای مصرفی کنونی
- در برخی موارد سایر تستهای پزشکی نیز ممکن است مورد نیاز باشند.
رویکردهای درمانی احتمالاً با توجه به نحوهی بروز این اختلال متفاوت خواهند بود اما معمولاً شامل مداخلات روانشناختی یا رفتاری، توصیههای تغذیهای و کنترلهای پزشکی میباشند (برایان وو و کریپ، ۲۰۱۲).
منابع:
کتاب آسیبشناسی روانی براساس DSM 5 تألیف گنجی
Bryant-Waugh, R., & Kreipe, R. E. (2012). Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder in DSM-5. Psychiatric Annals, 42:11, 402-407.
King, L. A., Urbach, J. R., & Stewart, K. E. (2015). Illness Anxiety and Avoidant/ Restrictive Food Intake Disorder: Cognitive-Behavioral Conceptualization and Treatment. Eating Behaviors, 19, 106-109.
Nakai, Y., Nin, K., Noma, S., Hamagaki, S., Takagi, R., Teramukai, S., Wonderlich, S. A. (2017). Clinical Presentation and Outcome of Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder in a Japanese Sample. Eating Behaviors, 24, 49-53.
[۱] . avoidant/restrictive food intake disorder


