سنگدل بودن، انتقادگری شدید و رفتار تحقیرآمیز نسبت به احساسات، حقوق و رنجهای دیگران از ویژگیهای بارز افرادی است که مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی است.
آنها به شدت خودبین و پرطمطراق هستند. آنها برای به دست آوردن نیازها و رسیدن به اهدافشان از زبان بسیار چرب و نرمی استفاده میکنند تا بتوانند دیگران را فریب بدهند. به عنوان مثال از واژههای فنی و تخصصی زیاد استفاده میکنند تا دیگران را تحت تأثیر قرار دهند. آنها ممکن است در روابط جنسی نیز مسئولیتپذیر نباشند.
نشانههای اختلال شخصیت ضداجتماعی
زمانی تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی گذاشته میشود که الگوهای رفتاری ضداجتماعی از ۱۵ سالگی شروع شده باشد (اگرچه تشخیصگذاری مستلزم این است که فرد حداقل ۱۸ سال یا بزرگتر باشد) و اکثر نشانههای زیر را داشته باشد:
عدم رعایت هنجارهای اجتماعی و قوانین جامعه
فریب کاری که با دروغ گفتنهای مکرر، استفاده از نام مستعار، فریب دادن دیگران برای رسیدن به منافع و لذت شخصی مشخص میشود.
تکانشگری یا شکست در برنامهریزی برای آینده
بیقراری و پرخاشگری که با نزاعهای فیزیکی یا مردمآزاری مشخص میشود
بیتوجهی به امنیت خود یا دیگران
مسئولیتناپذیری مداوم که با شکست مداوم در انجام وظایف شغلی و مالی
عدم پشیمانی که با بیتفاوتی یا عقلانیسازی آسیبهایی که وارد کردهاند و یا بدرفتاری مشخص میشود.
علتهای اختلال شخصیت ضداجتماعی
با وجود تمام پژوهشهایی که درباره علت ابتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی انجام شده است، به اندازهی کافی روانشناسان درباره علت اصلی اختلال شخصیت ضداجتماعی میدانند. اما نظریههای متعددی وجود دارندکه دربارهی علل احتمالی اختلال شخصیت ضداجتماعی مباحثی را ارائه کردهاند. بسیاری از متخصصان بر مدل زیستی-روانی-اجتماعی تأکید کردهاند. این مدل به این معناست که علت اختلال شخصیت ضداجتماعی به احتمال زیاد ناشی از عوامل زیستشناختی، ژنتیکی، اجتماعی (مانند نحوه تعامل فرد در دوران رشد با والدین، دوستان و دیگر دوستانش) و روانشناختی (مانند شخصیت و خلق و خوی فرد) است. در واقع این مدل به این معناست که فقط یک عامل خاص در تولید اختلال شخصیت ضداجتماعی نقش ندارد بلکه سه عامل فوق با هم، در تولید اختلال شخصیت ضداجتماعی دخیل هستند. وقتی یک نفر مبتلا به این اختلال میشود احتمال میرود که آن را به کودکانش نیز منتقل کند.
درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی
معمولاً درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی نیازمند یک رواندرمانی بلندمدت است، این درمان را باید یک متخصصی که در زمینه اختلالهای شخصیت آموزش دیده است اجرا کند. از دارو درمانی نیز ممکن است استفاده شود تا برخی مشکلات و نشانههای خاص این بیماری را هدف درمان قرار دهیم.
به طور کلی رواندرمانی، درمان انتخابی و اصلی این اختلال و داروها برای ثابت نگه داشتن خلق است. هیچ پژوهشی از اثربخشی دارودرمانی را به عنوان درمان مستقیم این اختلال حمایت نکردهاند.
رایجترین درمانهایی که برای اختلالهای شخصیت وجود دارد عبارتاند از:
- روانکاوی و درمانهای پویشی
- رفتاردمانی دیالکتیک
- درمان شناختی رفتاری
- گروهدرمانی
- آموزش روانی
- طرحوارهدرمانی
- رواندرمانی روانپویشی فشرده و کوتاه مدت (ISTDP)
برای مطالعه مقالات بیشتر درباره اختلالهای شخصیت، مطالب زیر را مطالعه کنید:
منبع:
What are Personality Disorders?


