اختلال بیش فعالی کودکی (ADHD) صرفا ًهمان علائمی نیست که می توانید به چشم مشاهده کنید. مطمئنا کودک ADHD می تواند بی قرار یا بسیار پرحرف یا در تمرکز، ناتوان باشد. با این حال اضطراب شدید نیز ممکن است در لایه های زیرین این اختلال پنهان شده باشد. با روان حامی همراه باشید:
شاید فقدان کنترل تکانه در اختلال بیش فعالی کودکی به حدی عمیق باشد که نمی توانند حتی افکار خود را کنترل کنند. آنگاه پس از سالها تنبیهِ بیشتر نسبت به خواهران و برادرانشان یا اخراج هر روزه از کلاس درس، عصبانی و افسرده می شوند. اگر کودکان شما مثل فرزند من هستند، به گفتن جملاتی از قبیل اینکه بی ارزش بوده یا بچه بدی هستند مبادرت می ورزند و هر روز، تبدیل به روزی افتضاح، وحشتناک، بی فایده و بسیار بد می شود.
اضطراب، کنترل تکانه و عزت نفس ضعیف
پسر من، نوع ترکیبی ADHD خوانده می شود (هم بی توجه و هم بیش فعال/ تکانشگر). زمانیکه در جست و جوی پاسخ به این سوال بودم که چرا او همواره باعث تحقیر و زیر سوال بردن خود می شود و چطور باید این کار را متوقف کند، آموختم که این رفتار برای تمام کودکان شبیه به او رفتاری معمول است. کاستانگا کالامیا و دیویس (۲۰۱۷) گزارش کرده اند که این کودکان به شکل خاصی نسبت به شکست های شخصی حساس هستند. ازینرو به طور مداوم جملاتی چون “از عهده ی انجام این کار برنخواهم آمد” یا “خیلی احمقم” را تکرار می کنند. در نهایت پسر من حتی به این سطح رسیده که بگوید ” شایسته ی زندگی نیستم”
اگر کودکی مضطرب است اوضاع حتی از این هم بدتر می شود. اختلالات اضطرابی در کودکان ADHD بسیار رایج است به طوری که بین ۴۰ تا ۵۰ درصد از آنها تجربه اش می کنند (کاستانگاو همکاران، ۲۰۱۷). وقتی یک کودک مضطرب، می شنود که مردم به اشتباهات او در انجام کارها یا عملکرد نامطلوبش در کلاس درس اشاره می کنند درمورد رفتارهایش دچار احساس اضطرب شده و از موقعیت های اینچنینی که ممکن است مجددا تکرار شوند اجتناب می کند. گفت و گوی منفی او با خودش، انعکاس حرفهائی است که دیگران به او گفته اند و تبدیل به افکار منفی می شود.
شاید افکار منفی، از کنترل خارج شوند. عموما کودکان دچار اختلال بیش فعالی کودکی فاقد توان کنترل تکانه هایشان هستند و اگر نتوانند رفتارهای بیرونی خود را کنترل کنند احتمالا نمی توانند بر آنچه که در درونشان می گذرد نیز مسلط شوند. همه ی ما، بارها و بارها افکار مزاحم و ناخوانده داشته ایم و فقط آنها را پس می زنیم. بر اساس پژوهش کاستانگا و همکارانش(۲۰۱۷) کودکان ADHD ممکن است قادر به انجام این کار نباشند. آنها با افکار منفی مداوم درخصوص توانمندی ها یا امیدهایشان یا آنچه که والدین یا دیگران ممکن است در مورد آنها فکر کنند، بمباران می شوند. مغزشان به آنها این پیام را می دهد که شکست خواهند خورد و نمی توانند به آسانی افکار مزاحم را پس بزنند.
پس والدین باید با اختلال بیش فعالی کودکی چکار کنند؟
من کارشناس نیستم، اما مجموعه کارهایی که ما برای فرزندمان انجام داده ایم و به او کمک کرده است را در اختیارتان خواهم گذاشت:
- دارو: به لطف ترکیبی از داروها روی بیش فعالی، نارسایی توجه، تکانشگری، اضطراب و اختلال خُلقی پسرم کنترل بهتری صورت می گیرد. اکنون که می تواند طغیان خشم خود، فقدان توجه و سایر علائم معمول ADHD را مدیریت کند، موفق تر است. او دیگر در مواردی که همه اصرار به طبیعی بودن آن دارند شکست نمی خورد و ما حالا می توانیم بیش ازینکه صرفا امنیت او را فراهم کنیم، روی مشکلش تمرکز کنیم.
- آموزش ویژه: این تصمیم بسیار دشوار بود، اما حذف پسرم از کلاس های اصلی، تصمیم شگفت انگیزی برای او به شمار می رفت. کلاس EBD (اختلال رفتاری/ هیجانی) او، تنها ۱۰ دانش آموز داشت و این به این معناست که او بیش از حد با محرک های بیرونی دچار حواسپرتی نمی شود. ۳ فرد بزرگسال، کلاس را مدیریت می کنند و این به این معناست که توجهش پله به پله رو به بهبود است. تدریس به بخش های ۲۰ دقیقه ای تقسیم می شود. در نتیجه، پسر من تکالیفش را همیشه به طور کامل تمام می کند. او هر شب تکالیف خانه اش را بدون جنگ و دعوا انجام می دهد زیرا می داند که می تواند از عهده ی انجام این کار بر بیاید. کلاس جدید به او اجازه می دهد که ثابت کند کندذهن یا ناتوان نیست. او در ابتدا با این تصمیم مخالف بود اما حالا کلاسش را دوست دارد و نمی خواهد آن را تغییر دهد.
- درمان شناختی- رفتاری: ما معمولا در مورد اختلال بیش فعالی کودکی با ترتیب دادن اقتصاد پته ای و امثال آن، صرفا روی رفتارشان تمرکز می کنیم و غالبا بخش شناختی مسائل فراموش می شود و در نتیجه کودکانی مثل فرزند من که اضطراب شدید نیز دارند با افکار منفی خود، عاجز می شوند. درمانگر خانگی فرزند من، فقط در تلاش برای شناسایی چگونگی تشنج زدایی از رفتارهای مخرب نبود بلکه عوامل برانگیزاننده این رفتارها را نیز بررسی کرده است. این موضوع شامل مواردی چون شناسایی افکار منفی درباره ی خود و حل مساله برای اینکه چطور علیه آنها (افکار منفی) بجنگد، می شود.
همیشه زمانیکه مسائل، سخت می شود نوعی مبارزه پیش می آید اما این را نیز به خاطر بسپارید که فرزندان ما به تایید و تصدیق ما نیاز دارند. مهم نیست که شرایط چقدر منفی می شود، آنها نیاز به شنیدن مثبت ها هم دارند. می فهمم که برای پیدا کردن موارد مثبت مجبور به کاوش یا حفاری هستید. بعضی روزها من هم احساس می کردم که نمی توانم چیزی پیدا کنم. به هرحال به کاوش ادامه دهید. ارزشش را دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی بیش فعالی/ نارسایی توجه می توانید به مقالات زیر مراجعه کنید:
ADHD در دختران چه علایمی دارد؟
نارساخوانی و اختلال نقص توجه بیش فعالی
نویسنده: Melissa David MSW, LIC SW
مترجم: سمیرا پیازچیان
Oct 16, 2017
یک راه ساده و آسان برای اطلاع از مطالب جدید سایت و ارتباط با ما کانال تلگرام ماست. در تلگرام ravanhami@ با ما همراه باشید.
