هر چیزی که می‌دانیم در ژن‌هایمان نهفته است یا آن را از طریق تجربه آموخته‌ایم. با این حال، تنها برخی از تجارب به یاد می‌مانند. ما خیلی زود بخش بزرگی از زندگی خود را فراموش می‌کنیم. بدین ترتیب، انتخاب آن چه به یاد می‌آوریم و آن چه فراموش می‌کنیم در این که چه کسی باشیم، چه باورها و توانایی‌هایی داشته باشیم، اهمیت دارد. حافظه‌ای که از گذشته داریم آینده ما را شکل می‌دهد.
چگونه مغزمان به ما اجازه می‌دهد که به صورت گزینشی تجارب خود را به یاد بسپاریم؟ وقتی من تحصیلات تکمیلی خود را انجام می‌دادم مجذوب این سوال شدم و این شانس را داشتم که در مورد یکی از مشهورترین بیماران عصب‌شناختی قرن بیستم، فردی به نام اچ. ام. تحقیق انجام دهم. او به دلیل جراحی که برای معالجه صرع روی مغزش انجام گرفته بود به طور کامل یادزدوده شده بود، به طوری که هیچ رویداد یا واقعیتی را نمی‌توانست به یاد آورد. او پس از چند ثانیه همه تجارب جدیدش از جمله مواردی که در آزمایشگاه با آن برخورد می‌کرد، مهم‌ترین رویدادهای عمومی و مهم‌ترین رویدادهای شخصی خویش مانند فوت پدرش را از یاد می‌برد.
در جراحی مغز اچ. ام. تعدادی از ساختارهایی که در ابعاد میانی و درونی بخش گیجگاهی واقع شده است، برداشته شده بود. از وضعیت او نمی‌توانستیم به سادگی بفهمیم که این ساختارهای مختلف چه نقشی در حافظه عادی دارند و آیا در رمزگردانی اولیه حافظه (در مقابل حفظ یا بازیافت بعدی آن یادسپرده‌ها) نقش حیاتی دارند. با تصویربرداری غیر مداخله جویانه فعالیت مغز به وسیله fMRI می‌توانیم این مسائل را در مغز انسان عادی مورد بررسی قرار دهیم.
در جریان جلسه تصویر برداری از مغز افراد، آن‌ها تصاویری از صحنه‌های داخلی و بیرونی را می‌بینند در حالی که ما پاسخ مغز آن‌ها به هر صحنه را ضبط می‌کنیم. سپس مورد آزمونی غیر منتظره درباره برخی از صحنه‌های جلسه پویش مغزی و صحنه‌های جدید قرار می‌گیرند. آزمودنی‌ها برخی از اوقات صحنه‌ای را که قبلا به آن‌ها عرضه شده بود (یک تجربه یادآوری شده) درست بازشناسی می‌کردند، ولی در اوقات دیگر، در بازشناسی صحنه‌ای که قبلا دیده بودند، ناکام می‌ماندند (یک تجربه فراموش شده).
سطح فعالیت مغز در قشر مخ پاراهیپو کامپال، ناحیه‌ای از بخش گیجگاهی میانی، هنگام مشاهده یک صحنه، پیش‌بینی می‌کرد که آیا فرد بعدا آن صحنه را به یاد می‌آورد یا فراموش می‌کند. بدین ترتیب، ما می‌توانستیم از فعالیت مغزی در ساختار خاصی از مغز تصویربرداری کنیم که مشخص می‌ساخت آیا تجربه جاری قرار است به یاد آورده شود یا محکوم به فراموشی در چند لحظه بعد خواهد بود. به یک معنا ما می‌توانستیم تولد یک حافظه و رمزگردانی گزینشی تجاربی را که قرار است به یاد بمانند و بر رفتار آینده تاثیر بگذارند، مشاهده کنیم.
فرستنده: محمدامین موفق – HotsonHor M.A.M
منبع: روانشناسی شناختی، استرنبرگ
یک راه ساده و آسان برای اطلاع از مطالب جدید سایت و ارتباط با ما کانال تلگرام ماست. در تلگرام ravanhami@ با ما همراه باشید.
