داشتن حافظه بهتر:
آیا در فکر داشتن حافظه بهتر هستید؟ خواب نیمروز را امتحان کنید. خواب خوب نیمروز می تواند به داشتن حافظه بهتر کمک کند.
سالهاست که محققان به رابطه مهم خواب و حافظه پی برده‌اند. خواب بی‌کیفیت با مشکلاتی در حافظه رابطه دارد. همچنین محققان متوجه شده اند که خوابیدن بعد از یادگیری یک مطلب جدید میتواند حافظه و نگهداری اطلاعات را بهبود ببخشد. طبق نتایج مطالعات اخیر اگر شما به دنبال یک راه سریع برای بهبود حافظه خود هستید باید خواب نیمروز را امتحان کنید.
یک خواب نیمروزی کوتاه حافظه را بهبود می‌بخشد.
محققان دانشگاه سارلند اثر خواب سریع یک ساعته را بر روی فراخوانی حافظه ۴۱ شرکت کننده برسی کردند.
ازشرکت کنندگان خواسته شد که تعدادی تک کلمه و همچنین تعدادی جفت کلمه را یاد بگیرند. بعد از اینکه این مرحله یادگیری اولیه کامل شد
شرکت کنندگان مورد امتحان واقع شدند تا معلوم شود که چه مقدار از کلمات را میتوانند به یاد آورند. در طول مرحلهٔ بعدی آزمایش حدود نیمی از شرکت کنندگان بیدار ماندند و یک دی‌وی‌دی تماشا کردند در حالی که به نیمهٔ دیگر اجازه داده شد که یک خواب کوتاه نیمروز داشته باشند.
در آخر از تمام شرکت کنندگان امتحان گرفته شد تا معلوم شود چه تعداد تک کلمه و چه تعداد جفت کلمه را میتوانند به یاد آورند. محققان ملاحظه کردند که آنهایی که خواب نیمروز داشتند به طور قابل توجهی حافظهٔ بهتری را نسبت به آنهائی که دی‌وی‌دی تماشا کردند ، و یا گروه کنترل نشان دادند.
Axel Mecklinger یکی از پژوهشگرانی که مطالعاتش در مجلهNeurobiology of Learning and Memory چاپ شده است توضیح داده است که “حتی یک خواب کوتاه ۶۰-۴۵ دقیقه ای بازخوانی اطلاعات از حافظه را به میزان ۵ برابر بهبود می‌بخشد.”
محققان متوجه شدند که شرکت کنندگان در گروه خواب نیمروز لزوما عملکرد بهتری در تست‌های حافظه بعد از خواب نیمروز نسبت به تستهایی که بلافاصله بعد از یادگیری انجام داده بودند نداشتند اما عملکرد آنها ثابت ماند. در حالیکه آنهائی که به تماشای دی‌وی‌دی نشسته بودند وهمچنین گروه کنترل به صورت معناداری عملکرد بدتری در تست حافظهٔ دوم از خود نشان دادند. محققان معتقدند که عملکرد حافظه بعد از خواب نیمروز تقریبا همانند عملکرد حافظه بلافاصله بعد از یادگیری است.
نگاهی به درون مغز
پژوهشگران علاوه بر مطالعه عملکرد از روی تست‌های حافظه علاقمند بودند که بدانند درون مغز شرکت کنندگان (به خصوص در هیپوکامپ که نقش کلیدی در تثبیت و انتقال اطلاعات به حافظهٔ دراز مدت دارد) چه اتفاقی رخ میدهد. از این رو محققان به مطالعه EEG شرکت کنندگان نیز پرداختند.
خواب در عملکرد حافظه اثربخش است
برای به حداقل رساندن احتمال اینکه بعضی از کلمات یا جفت کلمات به خاطر تداعی با یکدیگر راحت تر به یاد آورده شوند، پژوهشگران ۹۰ تک کلمه را به همراه ۱۲۰ جفت کلامه بی معنی را به شرکت کنندگان دادند. در حقیقت به جای کلماتی که به نحو منطقی ای با یکدیگر رابطه دارند (مثل موز- سیب) یا (میز – صندلی) آنها از ترکیب هایی از کلمات استفاده کردند که هیچگونه ارتباطی با یکدیگر نداشتند (مثل شیر – تاکسی ).
Mecklinger توضیح داد که ” شباهت در اینجا هیچ کمکی به شرکت کنندگان در به خاطر آوردن جفت کلمات نمی کند، زیرا آنها هیچگاه چنین ترکیب خاصی از کلمات را قبلا نشنیده اند و در اصل این ترکیب کلمات بی‌معنی است. در نتیجه آنها نیاز دارند که به حافظه خاصی از قسمت مربوط به هیپوکامپ دسترسی پیدا کنند.
این نکته حقیقتا چه معنایی برای کسانی که (به خصوص دانشجویان) میخواهند حافظهٔ خود را قبل از امتحانات مهم تقویت کنند میتواند داشته باشد؟ Mecklinger توصیه می‌کند که “یک خواب کوتاه در محل کار یا مدرسه میتواند به موفقیت شما در یادگیری کمک بزرگی کند. در اصل در هر محیط یادگیری باید در مورد اثرات مثبت خواب به طور جدی فکر کنیم.”
بنابرین دفعهٔ دیگر که یک امتحان بزرگ پیش‌رو داشتید به قدرت یک خوابِ نیمروز کوتاه قبل از امتحان بیندیشید.
مترجم: سمیرا شمس سبحانی، دانشجوی ارشد کودکان استثنایی دانشگاه تهران
منابع:
[i]Saarland University
