رابطهها و ازدواجها معمولاً با عشق و عاشقی فراوان و دعاهای خیر زیاد برای خوشبختی آغاز میشوند. هر رابطهای اما با هر میزانی از عشق که شروع شود، با هر مقداری از دوست داشتن که همراه باشد، و یا مثل فیلمهای هندی روزهای عاشقی روی سواحل ماسهای و رقص زیر پرتوهای درخشان خورشید بگذرد باز هم روزهای سخت در راهند. Winter is coming….
روزهای سخت نیاز به همفکری و همراهی دارد، نیاز به کسی دارد که بتواند حتی در شرایط سخت به وظیفهاش عمل کند، اهل گفتگو باشد و به جای اینکه دنبال مقصر باشد، حل مسئله را هدف قرار دهد. اما اگر زوجها این ویژگیها را نداشته باشند آن وقت یکی از زوجها میشود mad king و آن یکی night king.
در اکثر اوقات اما این جنگها به صلح میانجامد و زوجین به خوبی و خوشی در کنار یکدیگر میمانند و به زندگی عاشقانه قبلی خود ادامه میدهند. عدهای دیگر اما تاب این درگیریها را ندارند و وقتی روزهای سخت از راه میرسند مثل شخصیتهای دیوانه سریال بازی تاج و تخت یکدیگر را میخورند و هر کسی برای نشاندن حرف خود بر کرسی آهنین غرورش، بیرحمانه تلاش میکند تا هر طور که شده در این مبارزه پیروز شود. متأسفانه این پیروزیها زمینهی جدایی و طلاق را پیریزی میکنند. در سال ۱۳۹۵، از فروردین تا بهمنماه، حدود ۱۶۵۹۸۱ طلاق در کشور ثبت شده است. یعنی تقریباً هر روزی ۴۹۵ طلاق. باز هم اگر تقسیم کنم میشود هر ساعتی ۲۰ طلاق….
این سوال پیش میآید که چرا این همه آدم تصمیم میگیرند از اتوبان زندگی مشترک خارج شوند و تنهایی زندگی کنند؟ اگر برخی از مسائل اقتصادی و اجتماعی، مثل بیکاری و اعتیاد، را کنار بگذاریم به نظر میرسد انتخاب اشتباه سببساز این همه جدایی است. انتخاب اشتباه را پژوهشها نشان دادهاند که دلیلش عدم توجه به شخصیت پارتنر است. یعنی زمانی که میخواهیم کسی را انتخاب کنیم به نوع شخصیت او توجه کمتری میکنیم. در عوض به اندازه کافی وضعیت اقتصادی و خوشقیافه بودنش را زیر ذرهبین قرار میدهیم. بنابراین دلیل انتخاب، میشود پول و قیافهاش و دلیل جدایی، شخصیت و اخلاقاش.
در مقالات قبلی درباره نقش شخصیت در ازدواج، انتخاب همسر و زندگی موفقیتآمیز صحبت کردیم. شخصیت ما تعیین میکند که جذب چه کسانی میشویم. از طرف دیگر شخصیت ما تعیین میکند که چه کسی بهترین مورد مناسب برای ماست. احتمالاً مشابهت شخصیت ما و همسرمان اهمیت بسزایی دارد. مطالعات نشان دادهاند که صفتهای شخصیت، به خصوص صفتهای وظیفهشناسی، ثبات هیجانی، و خوشایندی در انتخاب همسر مناسب و زندگی زناشویی رضایتمندانه نقش مهمی ایفا میکنند. در این مقاله اما قصد دارم درباره نقش شخصیت در جدایی و طلاق مطالبی را برایتان توضیح بدهم.
مقاله مرتبط: ویژگیهای مناسب شخصیت همسر: فرمولی برای انتخاب همسر
یکی از نظریههای روانشناسی مطرح شده دربارهی طلاق و جدا شدن زوجها، نظریه نقض خواسته (violation of desire) است. این نظریه میگوید که جدایی زمانی اتفاق میافتد که خواستههای یکی از زوجها معمولاً برآورده نمیشود. یعنی وقتی یکی از زوجها احساس میکند که خواستههایش زیر پا گذاشته میشود در نهایت تصمیم میگیرد که جدا شود. پس منطقی است فرض کنیم افرادی که با کسانی ازدواج میکنند که ویژگیهای دلخواه آنها را ندارند احتمالاً از هم جدا خواهند شد، زیرا در این رابطه نیازهایشان برآورده نخواهد شد. علاوه بر این احتمالاً زوجهایی که شخصیتهای متفاوتی دارند در معرض خطر بیشتری برای طلاق گرفتن هستند.
مطالعات نشان دادهاند که قویترین پیشبینیکنندهی طلاق عدم ثبات هیجانی است. یکی از ویژگیهای افرادی که ثبات هیجانی ندارند حسادت است. این افراد به شدت نگران خیانت همسر خود هستند و سعی میکنند روابط او را محدود کنند. ویژگی دیگرشان عدم پیشبینیپذیر بودن آنهاست. نمیشود رفتار و منش کسی را که ثبات هیجانی ندارد پیشبینی کرد، به همین خاطر رسیدن به سازگاری با او بسیار دشوار میشود. واکنشهایش قابل پیشبینی نیست. علاوه بر این، او ممکن است مدام دچار اضطراب و افسردگی باشد و حتی مشکلات جسمانی زیادی هم داشته باشد.
ویژگی دیگری که طلاق را به خوبی پیشبینی میکند پایین بودن وظیفهشناسی است. این افراد در کنترل کردن تکانههایشان مشکلاتی دارند و نمیشود به آنها اعتماد کرد. سخت است کسی را تحمل کردن که به وظایفش عمل نمیکند و بیخیال همهچیز است. پژوهشها نشان دادهاند کسی که وظیفهشناسیاش اندک است احتمال بیشتری دارد که دست به خیانت زناشویی و حتی کارهای مجرمانه بزند. چرخاندن زندگی نیاز به وظیفهشناسی دارد.
پایین بودن خوشایندی نیز پیشبینی کننده دیگر نارضایتی زناشویی و طلاق است. اما نسبت به ثبات هیجانی و وظیفهشناسی توانایی کمتری در پیشبینی طلاق داشته است. صحبت کردن با آدمهایی که خوشایندی اندکی دارد لذتبخش نیست و آدم از با او بودن حوصلهاش که سر میرود هیچ، دوست دارد تا جای ممکن با او همکلام نشود. یک مطالعه که در ۵۲ کشور انجام شده است نشان داد که وظیفهشناسی پایین و خوشایندی پایین با خیانت جنسی بیشتری همراه هستد.
وقتی یکی از زوجین متوجه میشود که با آدمی ازدواج کرده که ثبات هیجانی ندارد، وظیفهشناس نیست و احتمال یافتن خوشایندی در او و سازگار شدن با او به اندازه احتمال یافتن گوجه سبز در قطب شمال است ترجیح میدهد به دنبال یک خروجی از اتوبان زندگی مشترک باشد و در اولین فرصت از آن خارج میشود.
مقالههای مرتبط:
- ویژگی های شخصیت همسر مناسب و ایدهآل: فرمولی برای انتخاب همسر
- رازهایی برای ازدواج بسیار خوب شروع، نگه داشتن و تحسین یک ازدواج خوب
- آیا میتوانیم همسر مناسب خود را پیدا کنیم ؟ اگر پیدا کنیم آیا از زندگی مشترک راضی خواهیم بود؟
- پنج ویژگی اصلی شخصیت
- شخصیت به زبان ساده
حمید بهرامیزاده


