نظریه مثلث عشق استرنبرگ
در جامعه ما از عشق به عنوان واژهای برای توصیف احساسات نسبت به هر چیزی از شکلات و ورزش گرفته تا ازدواجهایی که نیمقرن به طول میانجامد استفاده میشود. ما اغلب از واژه عشق زمانی استفاده میکنیم که بخواهیم یک احساس قوی و مثبت نسبت به یک شخص یا یک چیز را توصیف کنیم. انواع بسیار زیادی عشق وجود دارد مثل عشق موجود بین اعضای خانواده و عشق موجود بین دوستان نزدیک.
به نقل از روان حامی، یکی از نظریههایی که در مورد عشق وجود دارد نظریه مثلث عشق استرنبرگ است. در این نظریه، استرنبرگ معتقد است که عشق دارای سه مشخصهی اصلی است. به همین دلیل به آن نظریه مثلث عشق استرنبرگ هم گفته میشود.
اشیایی که حداقل سه نقطه اتصال دارند، نیروی مقاومت بیشتری در مقایسه به اشیایی که دارای یک یا نقطه دو نقطه اتصال باشند. گلدانی که کمتر از سه پایه داشته باشد، وارونه خواهد شد. اما یک گلدان سه پایه، نه تنها میتواند سر پای خود بایستد بلکه قادر است یک وزن اضافی را نیز متحمل شود. رابرت استنبرگ برای عشق رمانیتک، سه ویژگی برشمرده است: شور و اشتیاق، صمیمیت و تعهد. همانند یک گلدان سه پایه، عشق رمانتیکی که توسط این سه مؤلفه تشکیل شده باشد احتمال دوام بیشتری نسبت به عشقی خواهد داشت که شامل یک یا دو تا از این اجزا باشد.
اجزای نظریه مثلث عشق استرنبرگ
شور و اشتیاق
اولین قسمت نظریه مثلث عشق استرنبرگ یعنی شور و اشیتاق عبارت است از کشش رمانتیک عاشقانه نسبت به یک شخص دیگر. شور و اشتیاق هم فیزیولوژیکی و هم روانشناختی است. ما در واقع به دلیل هورمونها و مواد شیمیایی مغزی، از لحاظ جسمانی نسبت به یکدیگر کشش پیدا میکنیم. شور و اشیتاق شامل احساسات و عواطف نیز میشود. احساسات جسمانی و هیجانی با هم ترکیب میشود و تولید نگرانی، هیجان و پیشبینی مربوط به تازگی یک رابطه را میکنند. تصور کنید تا به حال از یک روی تخته بلند، به درون آب شیرجه نزدهاید.
شیرجه زدن کاری است که واقعا تمایل به انجام آن دارید و در عین حال دچار حس ترس و هیجان نیز هستید. از نردهها بالا رفته و پرش خود را انجام میدهید. اگر این شیرجه زدن موفق باشد (و شما افتضاح نکرده و تلپ نیفتی) شما به وجد آمده و دوباره و دوباره شیرجه زدن را تکرار میکنید. با این وجود، در نهایت این هیجان به تدریج از بین رفته و محو خواهد شد و تبدیل به چیزی منسوخ میشود. همین موضوع در مورد شور و اشتیاق مربوط به یک رابطه جدید نیز صدق میکند. این شور و اشتیاق لزوماً در رابطههای بلندمدت، از بین نمیرود، بلکه اغلب با گذشت زمان از حرارت آغازین آن کاسته میشود.
صمیمیت
صمیمیت عبارت است از داشتن یک آگاهی شخصی و نزدیک درباره یک شخص دیگر. صمیمیت میتواند جسمانی، احساسی یا هر دو باشد. بسیاری از افراد تصور میکنند صمیمیت فقط جسمانی است. طبق تصور آنها صمیمیت عبارت است از در آغوش گرفتن، بوسیدن یا سایر فعالیتهای جنسی. این فعالیتها قطعاً رفتارهایی صمیمانه هستند اما صمیمیت چیزی بیش از اعمال جنسی است.
افرادی که دارای رابطه صمیمانه هستند، هنگام با هم بودن احساس راحتی و آسایش میکنند. آنها یکدیگر را به خوبی میشناسند و بسیاری از مسائلی را که هرگز برای افراد خارح از این رابطه آشکار نمیکنند برای همدیگر افشا میکنند. صمیمیت یکی از خصوصیات ارتباط دوستانه و نیز ارتباط عاشقانه به شما میرود. هنگامی که در یک رابطه عاشقانه، شور و اشتیاق کاهش پیدا میکند، میزان صمیمیت ایجاد تعیین میکند که آیا این رابطه دوام پیدا میکند یا خیر؟
تعهد
تعهد یکی از اجزایی است که برای حفظ بقای رابطه، هم در مواقع خوب و هم در مواقع بد که برای هر رابطهای پیش میآیند، الزامی است. وجود تعهد در یک رابطه عاشقانه، درست به اندازه تعهد در خانوادهها و رابطههای دوستانه اهمیت دارد. تعهد تضمین میکند که طرفین رابطه به محض مشاهده اولین علامتهای دال بر مشکل و گرفتاری، از یکدیگر دو نشوند. تعهد به معنای قادر بودن و تمایل داشتن به کلنجار رفتن با مشکلات و مقاوم ایستادن در برابر آنهاست. تعهد به مثابه چسبی است که یک رابطه را به هم متصل میکند. تعهد همان چیزی است که افراد را قادر میسازد نسبت به یک شریک عشقی وفادار باقی بماند.
مقاله مرتبط: نظریه هوش سه وجهی استرنبرگ


