نظریه های طول عمر و پیری:

نظریه‌های زیستی سالمندی

سه نظریه وجود دارند که فرآیند پیر شدن را تبیین می‌کنند: نظریه‌ی ساعت سلولی، نظریه‌ی ریشه‌ی آزاد و نظریه فشار هورمونی.

نظریه‌ی ساعت سلولی

نظریه ساعت سلولی

بسیاری از نظریه‌پردازان معتقدند که پیری به خاطر بازنشستگی سلولهای بدن است. سلولهای بدن چگونه بازنشسته می‌شوند؟ نظریه‌ی ساعت سلولی تبیین مناسبی برای پاسخ فراهم آروده است. این نظریه را لئونارد هایفلیک (۱۹۷۷) مطرح کرده است. او معتقد است که سلولها حداکثر می‌توانند حدود ۷۵ تا ۸۰ بار تقسیم شوند و به تدریج که پیر می‌شویم ظرفیت تقسیم سلولهای ما کمتر می‌شود. هایفلیک کشف کرد که سلولهای گرفته شده از بزرگسالان در دهه‌های ششم و هفتم زندگی، کمتر از ۷۵ تا ۸۰بار تقسیم شده‌اند. او بر اساس این شیوه‌ی تقسیم سلولی معتقد است که نهایت طول عمر انسان به صورت بالقوه بین ۱۲۰ تا ۱۲۵ سال است.

نظریه‌ی هایفلیک یک مشکل اساسی دارد و آن هم ناتوانی این نظریه در پاسخگویی به این سوال است که چرا سلولها می‌میرند؟ پژوهش‌های دو دهه‌ی اخیر پاسخ نستباً مناسبی برای این سوال فراهم کرده‌اند. این پژوهش‌ها بر تلومرها تمرکز کرده‌اند. تلومرها در نوک کروموزم‌های بدن قرار گرفته‌اند و هر بار که سلولها تقسیم می‌شوند تلومرها کوتاه می‌شوند. بعد از ۷۰ تا ۸۰ بار تقسیم سلولی، تلومرها آنقدر کوتاه می‌شوند که دیگر نمی‌تواند سلول تازه‌ای ایجاد شود.

با یک آزمایش در آزمایشگاه مشخص شد که با تزریق آنزیم تلومراز به سلولها می‌توان ظرفیت تقسیم سلولی را به بیش از ۷۰ تا ۸۰ بار افزایش داد. محققان در حال بررسی و آزمایش‌های جدیدتری هستند تا بتوانند از این طریق طول عمر انسان را افزایش دهند. نظریه های طول عمر و پیری

نظریه‌ی ریشه‌ی آزاد

این نظریه معتقد است افراد به این دلیل می‌شوند: در اثر سوخت و ساز انرژی در سلولها مواد زاید یا مواد فرعی تولید می‌شوند که مانند مولکولهای اکسیژن بی‌ثبات می‌شوند. این مولکولها ریشه‌‌های آزاد هستند و در اطراف سلولها تجمع می‌کنند و به DNA و دیگر ساختارهای سلولی آسیب می‌رسانند. آسیب‌ها باعث ایجاد اختلال‎هایی مانند سرطان و ورم مفاصل می‌شوند.

نظریه ریشه آزاد/نظریه های طول عمر و پیری

جالب است بداند که پرخوری با افزایش ریشه‌های آزاد در ارتباط است و محدود سازی کالری، آسیب اکسیداسیون ایجاد شده توسط ریشه‌های آزاد را کاهش می‌دهد.

نظریه‌ی فشار هورمونی

این نظریه معتقد است که فشار هورمونی در طی زندگی باعث کاهش مقاومت در برابر فشار روانی می‌شود و احتمال بروز بیماری را افزایش می‌دهد. به طور طبیعی وقتی افراد عوامل ایجاد فشار روانی را تجربه می‌کنند، بدن با آزاد سازی هورمونهای معینی پاسخ می‌دهد. به تدریج که افراد پیر می‌شوند هورمونهای برانگیخته شده ناشی از فشار بدنی، مدت بیشتری در سطوح بالاتری باقی می‌مانند. این موضوع باعث می‌شود که خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‎ها افزایش یابد مانند بیماری قلبی عروقی، سرطان، دیابت‌ها و فشارخون.

نظر شما درباره‌ی این سه نظریه چیست؟

منابع:

روانشناسی رشد، جان دبیلو سانتراک

https://www.healthplexus.net/