نورون و ساختار آن:
نورون یک سلول عصبی و واحد اصلی و اولیه دستگاه عصبی است. نورون‌ها شبیه دیگر سلول‌های بدنی هستند اما یک تفاوت اساسی بین آنها وجود دارد. تخصص نورون‌ها بر خلاف سایر سلول‌ها، انتقال اطلاعات در درون بدن است. انتقال اطلاعات به صورت شمیمایی و الکتریکی صورت می‌گیرد.
انواع مختلفی از نورون‌های عصبی وجود دارد که وظایف مختلفی را در بدن انجام می‌دهند. نورون‌های حسی، اطلاعات سلول‌های گیرنده‌ی حسی را از تمام بدن به مغز می‌رسانند. نورون‌های حرکتی اطلاعاتی را از مغز به اندام‌های بدنی می‌رسانند. نورون‌های رابط مسئول ارتباط بین نورون‌های مختلف در بدن هستند.
شباهت با دیگر سلول‌های بدن
نورون‌ها و سایر سلول‌ها دارای هسته‌هایی هستند که اطلاعات ژنتیک را در خود دارند.
نورون‌ها و سایر سلول‌ها توسط اعضای حمایت‌کننده احاطه شده‌اند.
نورون‌ها و سایر سلول‌ها دربرگیرنده اعضایی هستند که از زندگی سلول حمایت می‌کنند مانند میتوکندری، دستگاه گلژی، و سیتوپلاسم.
تفاوت با دیگر سلول‌های بدن
بر خلاف سایر سلول‌ها، تولید نورون‌ها مدت کوتاهی بعد از تولد متوقف می‌شود. به این خاطر در هنگام تولد برخی از بخش‌های مغز نسبت به زمان‌های بعدی در زندگی، نورون‌های بیشتری دارند زیرا نورون‌ها از بین می‌روند و جایگزین نمی‌شوند. علی‌رغم عدم تولید مجدد نورون‌ها، پژوهشها نشان داده‌اند که در تمام عمر ارتباط‌های جدیدی بین نورون‌ها برقرار می‌شود.
نورون‌ها دارای اعضایی هستند که مسئول انتقال اطلاعات هستند. آکسونها و دندریتها ساختارهای انتقال‌دهنده اطلاعات هستند (در بخش بعدی توضیح داده می‌شوند).
ساختار یک نورون
ساختار نورون
نورون‌ها بلوکه‌های اساسی سازنده‌ی سیستم عصبی هستند. این سلول‌های تخصص‌یافته، واحدهای پردازش اطلاعات مغزی و مسئول دریافت و انتقال اطلاعات‌اند. هر قسمت نورون در ارتباط با اطلاعات سراسر بدن نقش ممهی ایفا می‌کند. در ادامه درباره‌ی عملکردهای هر بخش از نورون توضیحاتی ارائه می‌شود.
دندریت
دندریتها شبیه شاخه های درخت هستند و علت نامگذاری آنها این به خاطر است.
دندریتها ساختارهای درخت‌مانندی هستند که در ابتدای هر نورن واقع شده‌اند. دندریتها اطلاعات را از سایر نورون‌ها دیافت می‌کنند و محرک الکتریکی را به هسته‌ی سلولی انتقال می‌دهند.
خصوصیات دندریتها
اغلب نورون‌ها دندریت‌های بسیاری دارند.
برخی از نورون‌ها تنها یک دندریت دارند.
شاخه‌های آنها کوتاه یا بلند است.
اطلاعات را به هسته‌ی سلولی منتقل می‌کنند.
هسته‌ی سلولی
هسته‌ی سلولی
هسته‌ی سلولی جایی است که پیامهای دریافتی از دندریتها به یکدیگر ملحق می‌شوند و از آن عبور می‌کنند. هسته‌ی سلولی نقش فعالی در انتقال اطلاعات و پیامهای عصبی ندارد. در عوض، این ساختار به عنوان نگهدارنده‌ی سلول عمل می‌کنند. ساختارهای حمایتی سلول میتوکندری و دستگاه گلژی است. میتوکندری برای سلول انرژی فراهم می‌سازد و دستگاه گلژی، شبکه‌اى از فیبرهاى سیتوپلاسمى است که رنگ‌پذیر بوده و مى‌تواند پروتئین جذب کرده و آن را به خارج سلول ترشح کند.
تکمه‌ی آکسونی
نقاط مشخص شده تکمه‌ی آکسونی هستند
تکمه‌ی آکسونی در نقطه‌ی پایانی جسم سلولی واقع شده است و شلیک نورون‌ها را کنترل می‌کند. اگر نیروی کلی پیام‌ها از آستانه فراتر باشد شلیک عصبی صورت می‌گیرد که به عنوان پتانسیل عمل شناخته شده است.
آکسون
آکسون
آکسون رشته‌ی نازکی است که از جسم سلولی تا انتهای نورون امتداد دارد و پیامهای عصبی را منتقل می‌کند. برخی از آکسونها با یک ماده‌ی چربی که میلین نامیده می‌شود پوشیده شده‌اند که مانند یک عایق عمل می‌کند. آکسون‌های میلین‌دار اطلاعات را با سرعت بیشتری منتقل می‌کنند.
خصوصیات آکسون
اغلب نورون‌ها فقط یک آکسون دارند.
بسیاری از آکسونها دارای غلاف میلین هستند.
پایانه‌های آکسونی
پایانه‌های آکسونی
این پایانه‌ها در انتهای نورون‌ها قرار دارند و مسئول انتقال اطلاعات از یک نورون به نورون‌های دیگر هستند. در انتهای این پایانه‌ها یک شکاف وجود دارد که به آن سیناپس گفته می‌شود. انتقال دهنده‌های عصبی حمل پیام‌ها در سیناپس را به عهده دارند تا آنها را به نورون بعدی برساند.
علاوه بر نورون‌ها، سیستم عصبی تعداد زیادی سلول غیرنورونی نیز دارد که سلول‌های گلیال نامیده می‌شود. سلول‌های گلیال در بین نورون‌ها پراکنده‌اند و اغلب آنها را محاصره می‌کنند. تعداد سلول‌های گلیال خیلی بیشتر از نورون است. این سلول‌ها بیش از نصف حجم مغز را تشکیل می‌دهند. ریشه یونانی کلمه گلیا به معنای چسب به یکی از وظایف این سول‌ها اشاره دارد.
وظیفه سلول‌های گلیایی این است که نورون‌ها را در سر جای خودشان نگه دارند. به علاوه آنها به نورون‌ها غذا می‌رسانند و ظاهراً در مغز به خانه‌داری می‌پردازند زیرا محصولات زاید را بسته بندی می‌کنند، نورون‌های مرده و مواد خارجی را تجزیه می‌کنند و یا این کار توانایی پیام رسانی نورون‌ها را محفوظ نگه می‌دارند (زمینه روانشناسی هیلگارد، ۲۰۰۹).
نورون و ساختار آن
Refrencec
مترجم: حمید بهرامی زاده
