زندگی با افراد پارانوئید چگونه است؟
چندی پیش سارا یکی از خوانندگان کتابم به نام «شخصیتهای خطرناک» به من ایمیل زد و از من پرسید که چرا مقالات زیادی درباره شخصیتهای خودشیفته، ضد اجتماعی، و مرزی وجود دارد، اما مقالات بسیار کمی درباره در رابطه بودن با فرد پارانوئید نوشته شده است.
من نتوانستم به چرایی این موضوع جواب بدهم، اما میدانستم حق با او است و درباره این نوع روابط مطالب بسیار کمی وجود دارد. او خودش سه سال در این نوع رابطه بوده است و تعریف کرد از میزان آشفتگی و ناراحتی که به واسطه آن تحمل کرده و اینکه امیدوار بوده شخصی از قبل به او هشدار میداده.
چیزی که من با تجربهام به دست آوردهام این است که به این دلیل درباره شخصیت پارانوئید زیاد صحبت نمیشود که اکثر اوقات آن را با دیگر انواع اختلالات شخصیت اشتباه میگیرند یا اینکه آن را موضوع مهمی نمیدانند.
مسئله برجسته در روابط افراد پارانوئید، رفتار آنها و اینکه چه احساسی در دیگران به وجود می آورند است. در طی سالها و در حین انجام تحقیقات برای کتابم، کلماتی که اشخاص پارانوئید را توصیف میکند به وسیله افرادی که با این گونه افراد زندگی میکنند یا قربانی آنها هستند، جمعآوری کردم. در اینجا بعضی از این کلمات و نه همه آنها را آوردهام:
عصبانی، مضطرب، نگران، مبارز، شکایت کننده، مخالف، منتقد، فریبکار، متوقع، سخت، بد گمان، آشفته، غیر عادی، متعصب، ترسناک، تثبیت شده، ایراد گیر، سرسخت، نامهربان، غیر منطقی، همهچیزدان، تهدید کننده، وسواسی، عجیب و غریب، توهین کننده، مستبد، حساس، مو شکاف، ستیزه جو، پرسش کننده، سخت گیر، لجوج، مشکوک، زود رنج، نا شاد، غیر بخشنده، مراقب، محتاط، انتقام گیرنده.
وقتی که این کلمات را میشنویم باید این سوالات را از خودمان بپرسیم. آیا من چنین شخصی را میشناسم؟ آیا همسر من یا فردی که با در رابطه هستم این ویژگیها را دارد؟ آیا خود من این ویژگیها را دارم؟
وقتی که سارا ارتباطش را با این مرد شروع کرد، بعضی از ویژگیهای این لیست را در او مشاهده کرد. اما با خودش فکر کرده بود که این ویژگیها از بین خواهند رفت یا اینکه بر روی او تاثیری ندارند. اما او در اشتباه بود. او نمیدانست که شخصیت پارانوئید ماندگار است و قرصی وجود ندارد که برای آن بخوری، و کسانی که با فرد پارانوئید زندگی میکنند هزینه عاطفی زیادی به نام شادی را متحمل میشوند.
وقتی کلمات قربانیان را با صفات رفتاری مشخص شده افراد پارانوئید جمع میکنیم، تصویر بهتری از این افراد به دست میآوریم. اگر سارا این صفات را میدانست یا اگر میدانست که زندگی با این افراد چگونه خواهد بود، بیشتر احتیاط میکرد. صادقانه باید بگویم من حتی یک شخص از دایره اطرافیانم نمیشناسم که چیزی از پارانوئیا و شخصیت پارانوئید بداند.
متاسفانه اکثر افراد نمیدانند که دنبال چه چیزی هستند. اما چه میشد اگر فردی با سارا مینشست و به او میگفت که در جستوجوی این رفتارها باش و توجه کن که بودن با این فرد چه حسی در تو ایجاد میکند. در حالی که برای سارا خیلی دیر شده، برای بقیه ما اینطور نیست. لیست صفات ذکر شده توسط قربانیان را با این بیست صفت رفتاری که اغلب با اشخاص پارانوئید همراه است به خاطر داشته باشید.
- به نظر میآید بدون اینکه نیاز باشد، بد گمان و مشکوک است.
- به شدت اخلاق مدار و قضاوت کننده است.
- از روی عادت مقصود دیگران را مورد تردید قرار میدهد. این دیگران میتواند شامل همسر، یک زوج جدید، خانواده یا همکاران باشد.
- معمولا گارد دارد، مرموز و غافلگیر کننده و فریبنده است، یا فکر میکند اطرافیانش اینگونه هستند.
- بر عقایدش بسیار مصر است و تفکری خشک دارد.
- برای مدت بسیار طولانی کینه به دل میگیرد و دیگران را حتی پس از سالها نمیبخشد.
- به صورت مزمن شکایت کننده و ناراضی است.
- ادعا میکند که شکستهای قبلی در زمینههای کاری، خانوادگی و رابطهای، به صورت مستقیم تقصیر دیگران است.
- نیاز دارد که اعضای خانواده و کسانی که دوستشان دارد را به شدت کنترل کند و تنظیم قواعد کند.
- هیچ وقت خوشحال بنظر نمیرسد و همیشه فکر میکند خارج از اینجا تهدیدی وجود دارد.
- کاملا معتقد است و مدام دنبال کشف مدرکی است که نشان دهد دیگران او را ناامید خواهند کرد یا به دنبال گرفتن امتیاز از او هستند.
- درباره مسائل تفکر سرسخت دارد و معتقد است که شما نیز باید این مسائل را مهم تلقی کنید.
- وفاداری و صداقت دیگران و حتی اشخاصی که دوستشان دارد را بدون هیچ پایه و اساس و مدرکی مورد تردید قرار میدهد.
- تهدیدهایی را حس میکند که دیگران آنرا نمیبینند و اصرار میکند که شما نیز این گونه فکر میکنید.
- وقتی که میبیند همسایهها یا افراد مورد علاقهاش با همسایهها یا افراد غریبه صحبت میکنند مشکوک میشود.
- وقتی با این افراد رابطهای را شروع میکنید به زودی دوستان و اعضای خانوادهتان را کمتر میبینید.
- وقتی که به افراد دیگری تلفن میزنید، وارد مکالمه میشوید، ایمیل میزنید، یا صحبت میکنید، فرد پارانوئید آن را توهین تلقی میکند.
- متوجه میشوید که باید حساب زمانهایی را که خانه نیستید را داشته باشید.
- شما را با کلماتی مانند احمق، ابله و ساده لوح تحقیر میکند زیرا دانش و فهم خودش را خیلی کامل میداند.
- از زمانی که با این افراد وارد رابطه شوید، کمتر خوشحال و اجتماعی و برونگرا و با اعتماد به نفس خواهید بود و بیشتر نگران، عصبی، مضطرب و دل مشغول اینکه او چگونه به شما واکنش نشان میدهد خواهید بود.
افرادی که این معایب را دارند، باید با احترم و تکریم و مهربانی درمان شوند تا از شر این ویژگیها خلاص شوند. و همانطور که همیشه گفتهام: شما هیچ التزام اجتماعی ندارید که یک قربانی باشید، هرگز.
نویسنده: Joe Navarro M.A
منبع: The Paranoid Partner


