طیف شکننده: در رواندرمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت، درمانگر برای انتخاب روند درمان از طیف آسیب‌شناسی روانی استفاده می‌کند. در این طیف، در سمت چپ، بیماران نوروتیک قرار دارند، در میانه آن بیماران دچار مشکلات منشی و در سمت راست بیماران شکننده قرار دارند. در این مقاله قصد دارم در مورد بیماران شکننده و روش تشخیص آنها مطالبی را ارائه دهم.
در رواندرمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت به بیمارانی شکننده گفته می‌شود که اضطراب آنها به صورت آشفتگی شناختی/ادراکی می‌شود، ظرفیت خود مشاهده‌گری در آنها بسیار پایین است و عمدتاً از دفاع‌های واپس‌گرا (پس‌رفتی؛ regressive defences) استفاده می‌کنند. بنابراین وجود این سه مورد حاکی از آن است که بیمار، شکننده است:
۱. تخلیه اضطراب به صورت آشفتگی شناختی/ادراکی
۲. پایین بودن ظرفیت خودمشاهده گری
۳. استفاده از دفاع‌های واپس‌گرا
قبل از اینکه به سراغ توضیح طیف شکنندگی بروم باید در مورد اضطراب نیز توضیحاتی بدهم. اضطراب، علامت خطری درونی است که نشان می‌دهد احساسات ناهشیار در حال ورود به هشیاری هستند. حال این اضطراب خود را به سه شکل ممکن است نشان دهد که به آن مسیر تخلیه ناخودآگاه اضطراب گفته می‌شود:
۱. عضلات مخطط
۲. عضلات صاف
۳. آشفتگی شناختی/ادراکی
مسیرهای تخلیه اضطراب را به خاطر داشته باشید تا برویم سراغ طیف شکنندگی.
طیف شکننده
شکنندگی دارای طیف است: شکنندگی خفیف، متوسط و شدید. بیمارانی که دچار شکنندگی خفیف هستند از دفاع‌های واپس‌گرا استفاده می‌کنند. این اتفاق در حین مرحله پرسشگری رخ می‌دهد. یعنی زمانی که درمانگر در مورد علت مراجعه‌ی آنها به درمان سؤال می‌کند و از بیمار می‌خواهد مثالی بزند اضطراب آنها تشدید می‌شود و از عضلات مخطط به سمت آشفتگی شناختی/ادراکی حرکت می‌کند. در ادامه برای کاهش اضطراب خود از دفاع‌های واپس‌راننده استفاده می‌کنند.
نکته‌ای که باید به خاطر داشت این است که این بیماران اغلب در حالت آشفتگی شناختی/ادراکی ذهنشان قفل می‌شود، دیدشان تار می‌شود و گوش‌هایشان زنگ می‌زند. اما الزاما از دفاع فرافکنی استفاده نمی‌کنند.
بیماران دیگری هم وجود دارند که شکنندگی آنها متوسط است. این بیماران نیز اضطراب‌شان به صورت آشفتگی شناختی/ادراکی تجربه می‌شود. آنها از دفاع‌های پس‌رفتی مانند مانند گریه‌وزاری کردن، به خود حمله کردن و جسمانی‌سازی استفاده می‌کنند.
در انتهای این طیف نیز بیماران به شدت شکننده قرار دارند که اضطراب آنها حتی قبل از جلسه‌ی درمان به صورت آشفتگی شناختی/ادراکی تجربه می‌شود. در این بیماران ظرفیت خودمشاهده‌گری به شدت پایین است. استفاده از دفاع فرافکنی در آنها شایع و شدید است به حدی که دیگران را با فرافکنی‌های خود یکسان و معادل در نظر می‌گیرند.
بنابراین برای سنجش طیف شکننده باید اول از همه اضطراب بیمار را بسنجید، سپس ظرفیت خودمشاهده‌گری وی را بررسی کنید و در نهایت بررسی کنید که آیا بیمار از دفاع‌های پس‌رفتی استفاده می‌کند یا خیر. در صورتی که پاسخ‌تان به سنجش‌های انجام شده “بله” بود، بیمار در طیف شکننده قرار می‌گیرد. سپس برای مشخص کردن جایگاه بیمار در طیف شکنندگی یعنی خفیف، متوسط و شدید به میزان بالا بودن اضطراب، میزان پایین بودن خودمشاهده‌گری و میزان استفاده از دفاع‌های پس رفتی توجه کنید.
بیشتر بخوانید:
رواندرمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت
احساس چیست؟ تجربه کامل یک احساس چگونه است؟
Source: Psychological Defense
یک راه ساده و آسان برای اطلاع از مطالب جدید سایت و ارتباط با ما کانال تلگرام ماست. در تلگرام ravanhami@ با ما همراه باشید.
 چیست؟){kind=link}