درمان فردمدار (روان درمانی مراجع محور راجرز) چیست؟

درمان فرد‌مدار چیست؟

درمان فردمدار رویکرد مشاوره بی‌رهنمود را اساس کار خود قرار می‌دهد و در آن به مراجع اجازه داده ‌می‌شود که هدایت بخش زیادی از بحث‌های جلسه درمان را بر عهده گیرد و در این فرآیند، خود مراجع به راه‌حل‌هایی برای مشکلش دست می‌یابد.

به نقل از روان حامی، در این نوع درمان، درمانگر نقش یک تسهیل‌گر دلسوز را دارد که بدون قضاوت گوش می‌دهد و تجربیات مراجع را بدون این‌که گفتگو را منحرف کند، تصدیق می‌کند. درمانگر حضور دارد تا به مراجع دلگرمی دهد، او را حمایت کند و روند درمان را بدون قطع‌کردن مراجع، در جهتی هدایت کند که فرد در نهایت به کشف خویشتن دست یابد.

چه زمانی از این درمان استفاده می‌شود؟

این درمان برای هرکسی که خواهان اعتماد به نفس و خودشناسی بیشتر است؛ و نیز به دنبال این است که بتواند روابط میان‌فردی سلامت‌تر و عمیق‌تری برقرار کند و به تصمیمات خود اعتماد داشته باشد، مفید است. این رویکرد- چه به تنهایی و چه در ترکیب با دیگر رویکردهای درمانی، برای آن دسته از افرادی که از سوگ، افسردگی، اضطراب، استرس، تجاوز و یا دیگر مشکلات سلامت روان رنج می‌برند نیز کمک‌کننده است. روان‌درمانگران فرد‌مدار هم با افراد به تنهایی و هم با گروه کار می‌کنند. از آن‌جایی که مراجع در طول درمان، باید کارها و تکالیف زیادی انجام دهد، افراد باانگیزه‌تر معمولا در این نوع درمان موفق‌تر هستند.

از درمان چه انتظاری می‌رود؟

درمان فردمدار یک درمان مبتنی بر گفتگو است که بیشتر مراجع در آن صحبت می‌کند تا درمانگر. درمانگر، شما را قضاوت نخواهد کرد و حرفتان را نیز قطع نمی‌کند. در عوض، صحبت‌هایتان را در قالبی جدید به شما انعکاس می‌دهد تا متوجه شوید که او افکار و احساساتتان را درک کرده است. وقتی شما حرف‌های خودتان را از زبان درمانگر می‌شنوید، ممکن است خودتان بخواهید منظورتان را واضح‌تر بیان کنید و یا حرف‌هایتان را اصلاح کنید. این موضوع بارها در جلسه درمان اتفاق میفتد، تا زمانی‌که بتوانید دقیقا آن‌چه را که فکر و احساس می‌کنید بیان نمایید.

لحظاتی وجود دارد که سکوت بر جلسه حکمفرما می‌شود. اصلا جای نگرانی نیست؛ چون این لحظات به افکارتان اجازه می‌دهد که عمیق‌تر شوند. این روند متمرکز بر مراجع، باعث تسهیل در فرآیندهای کشف و پذیرش خویشتن می‌شود و موجبات بهبود و رشد مثبت شما را به خوبی فراهم می‌آورد.

فواید درمان:

درمان فردمدار، با عنوان درمان راجری نیز شناخته شده است. کارل راجرز، روان‌شناس آمریکایی معتقد بود که تمام انسان‌ها منحصربه‌فرد هستند و بنابراین هر فرد با هر نوع نگاه به دنیا و با هر نوع توان مدیریت آن، قابل احترام است. او بر این باور بود که همه‌ی ما این قدرت را داریم که بهترین راه‌حل‌ها را برای خودمان پیدا کنیم و تغییرات مناسبی در زندگی خود ایجاد کنیم.

درمان فردمدار، قدمی‌ است برای این‌که درمانگران از ایفای نقش خود به شیوه‌ی سنتی- به عنوان فرد متخصص، رهبر در جلسه درمان و بالادست مراجع، فاصله بگیرند و به مراجع اجازه دهند که دریافت شخصی خود از تجربیاتش را به عنوان وسیله‌ای برای شفابخشی به‌ کار گیرد. موفقیت درمان فردمدار متکی به سه شرط زیر است:

۱. پذیرش مثبت بی قید و شرط: به این معنا که درمانگر باید همدل و غیرقضاوت‌گر باشد تا بتواند درک احساسات مراجع را به او منتقل کند و در او حس اعتماد و اطمینان را برانگیزاند. در این صورت است که مراجعان تشویق می‌شوند که خودشان تصمیم بگیرند و دست به انتخاب بزنند.

۲. درک همدلانه: به این معنا که درمانگران باید افکار و احساسات مراجعین را کاملا درک کنند و آن‌ها را بپذیرند.

۳. همخوانی: به این معنا که درمانگر هیچ‌گونه جلوه‌ی ساختگی و حرفه‌ای ندارد- جایگاه او بالاتر از مراجع نیست؛ بلکه به جای آن، پذیرا، روراست، اصیل و واقعی است و صادق بودن او زمینه‌ای را برای مراجع فراهم می‌آورد تا او نیز بتواند احساسات و افکارش را لمس و ابراز کند.