هم حسی در کمک کردن به دیگران و لذت ناشی از موفقیت آن

به طور کلی، این مطلب که داشتن اثر مثبت بر زندگی دیگران احساس خوشایندی به همراه دارد، درست است. نهایتا کمک کردن به دیگران بهتر از کمک گرفتن است. بنابر این، کمک کردن را می توان بر مبنای فرضیه لذت هم حسی تبیین کرد. اندیشه بنیادی در این جا این است که یک کمک کننده به نیازهای یک قربانی پاسخ می‌دهد چونکه می‌خواهد به چیزی دست پیدا کند، و موفقیت متقابل پاداش دهنده است. 

یکی از تلویحات مهم این فرضیه آن است که برای شخصی که کمک می‌کند دانستن این که اعمال او اثر مثبتی بر زندگی قربانی داشته، حیاتی است. چنین استدلال می‌شود که اگر کمک کردن به طور کامل مبتنی بر هم حسی بود، بازخورد درباره تاثیر آن بی‌مورد می‌بود. 

برای آزمودن این جنبه از فرضیه لذت هم حسی، اسمیت، کیتینگ و استوتلند از آزمودنی‌های تحقیق خود خواستند که نوار ویدئویی را که در آن یک دانشجوی دختر می‌گفت ممکن است دانشگاه را رها کند زیرا احساس انزوا و پرشانی می‌کند، تماشا کنند. این دانشجو یا شبیه به خود آزمودنی توصیف می‌شود (هم حسی بالا) یا بی‌شباهت به او (هم حسی پایین). 

پس از این که آزمودنی‌ها نوار را مشاهده می‌کردند، به آن‌ها فرصت داده می‌شد که توصیه‌های کمک کننده‌ای به او بکنند. به بعضی از آزمودنی‌ها گفته می‌شد که درباره اثر بخش بودن توصیه‌های خود بازخورد دریافت خواهند کرد، در حالی که به دیگر آزمودنی‌ها گفته می‌شد که نمی‌توانند بدانند آن دانشجو سرانجام چه تصمیمی گرفته است. 

نتیجه نشان داد که هم حسی به تنهایی برای برانگیختن یک رفتار جامعه پسند کافی نیست بلکه، آزمودنی‌ها وقتی کمک می‌کردند که هم حسی بالا و بازخورد درباره اثر توصیه آن‌ها توأم باشد. توجه داشته باشید که در هر یک از این سه الگوی نظری برای دست زدن به اعمال جامعه پسند حالت عاطفی شخصی که اقدام به عمل می‌کند، عنصری حیاتی است. 

نوع دوستی خالص وجود ندارد

هر سه فرمولبندی بر این فرض مبتنی هستند که مردم به این خاطر اقدام به کمک می‌کنند که یا احساس خوبی از این کار پیدا می‌کنند و یا این که کمک کردن احساس بد آن‌ها را کاهش می‌دهد. بر مبنای تحقیقات دیگر، فرد می‌تواند به این نتیجه برسد که رفتار جامعه پسند گاهی می‌تواند به وسیله نفع شخصی برانگیخته شود. 

این می‌تواند شامل انتظار عمل متقابل از سوی شخص مورد کمک، همراه با انواع پاداش‌ها (احترام، شهرت، سپاسگزاری و گاهی پاداش مادی) در این جهان و آمرزش در جهان دیگر باشد. شاید بتوان گفت که چیزی به نام نوع‌دوستی خالص (یعنی ملاحظات کاملا غیر خود خواهانه برای رفاع دیگران) وجود ندارد یا به شدت کمیاب است.

فرستنده: محمدامین موفق – HotsonHor M.A.M 

منبع: روان‌شناسی اجتماعی بارون.

یک راه ساده و آسان برای اطلاع از مطالب جدید سایت و ارتباط با ما کانال تلگرام ماست. در تلگرام ravanhami@ با ما همراه باشید.