رواندرمانی یک اصطلاح کلی است که برای توصیف فرآیندی که به درمان اختلال‌های روان‌شناختی و بیماری‌‌های روانی می‌انجامد به کار می‌رود. در خلال این فرآیند یک روان‌درمانگر آموزش دیده به بیمار کمک می‌کند که یک مشکل خاص یا عمو‌می خود مانند یک بیماری روانی خاص یا یک مشکل زندگی خود را رفع کند.
بسته به رویکرد درمانگر، دامنه‌‌ی گسترده‌ای از تکنیک‌ها و راهبرد‌ها به کار گرفته می‌شود. با وجود این، تقریباً تمام انواع رواندرمانی‌ها شامل برقراری رابطه مناسب با بیمار و خلق یک گفتگو و همکاری برای غلبه بر افکار یا رفتارهای مشکل‌زا هستند. با روان حامی همراه باشید.
رواندرمانی به‌طور فزاینده‌ای به‌عنوان یک رشته مجزا در نظر گرفته می‌شود اما بسیاری از انواع متخصصان به‌طور منظم درگیر رواندرمانی هستند. این متخصصان شامل روانشناسان بالینی، روانپزشک‌ها، مشاوران، درمانگران خانواده و ازدواج، مددکاران اجتماعی، مشاوران سلامت روانی، درمانگران شغلی و پرستاران روان‌پزشکی می‌شوند.
در ادامه با ما باشید تا علاوه بر پاسخ بیشتر به سوال رواندرمانی چیست؟ به تعریف انواع مختلفی از رواندرمانی که در حال حاضر برای درمان بیماران به کار گرفته می‌شوند بپردازیم.
انواع رواندرمانی
اغلب مردم با شنیدن رواندرمانی بلافاصله بیماری را که روی کاناپه‌ای دراز کشیده است و درمانگرش پشت سر آن نشسته تصور می‌کنند. هرچند این روش -روانکاوی کلاسیک- صرفاً یکی از روشهای مورد استفاده‌ی درمانگران است اما بین مردم شناخته‌شده‌ترین آن‌ها است. درمانگران با توجه به حوزه‌ی علاقه‌ی خود و با توجه به آموزش‌هایی که دریافت کرده‌اند و همچنین مدنظر قرار دادن پژوهش‌هایی که اثربخشی رویکرد‌های مختلف را بررسی کرده‌اند از دامنه گسترده‌ای از تکنیک‌ها و مداخلات استفاده می‌کند. رویکردهایی که در حال حاضر وجود دارند را می‌توان در چهار حوزه گسترده قرار داد:
رویکرد‌های روانکاوی
رویکرد روانکاوی شناخته‌شده‌ترین رویکرد درمانی است اما همچنین یکی از رویکردهایی است که اغلب مورد بدفهمی متخصصان قرار می‌گیرد. این روش توسط زیگموند فروید ابداع شده است. رویکرد‌های روانکاوی عمیقاً افکار و تجربه‌های گذشته‌ی بیمار را به‌منظور پیدا کردن آرزوها و تمایلات ناهشیار کاوش می‌کنند. درمانگر در این روش به دنبال الگوها و رویداد‌های معنادار و برجسته‌ی زندگی فرد است که نقش مهمی در مشکلات فعلی بیمار دارند. روانکاوها معتقدند که رویداد‌های دوران کودکی و احساسات ناهشیار، افکار و انگیزه‌ها نقش حیاتی در بیماری روانی و رفتارهای ناسازگار دارند.
مقاله مرتبط:
مزایای روانکاوی
علی‌رغم انتقاد‌های بسیاری که به این دسته از روانشناسان واردشده است مزایای چندی نیز در این رویکرد وجود دارد. درمانگر معمولاً یک محیط عاری از قضاوت و مملو از همدلی ایجاد می‌کند تا بیمار به بتواند به‌صورت امنی احساسات و واکنش‌ها خود را نمایان سازد که منجر به استرس و تنش در زندگی او می‌شود. بسیاری از اوقات به اشتراک گذاشتن این احساسات با شخصی دیگر تأثیر نیرومندی بر بهبودی بیمار دارد.
ایجاد تعادل یکی از اهداف رواندرمانی است
رویکرد شناختی رفتاری
نوعی از رواندرمانی است که تکنیک‌‌های شناختی رفتاری را برای تغییر افکار منفی و رفتارهای ناسازگار به کار می‌برد. این رویکرد بر مشکلات خاص تمرکز می‌کند. این درمانگران معتقدند که تفکر غیرمنطقی یا ادراک‌های خطاآ‌میز مسبب بدعملکردی بیمار است. درمانگر شناختی به بیمار کمک می‌کند الگو‌‌های تفکر خود را تغییر دهد. این نوع درمان اغلب برای بیماران مبتلا به افسردگی و اضطراب اثربخش است. رفتاردرمانگران نیز به بیماران کمک می‌کند رفتارهای مشکلزایی را که در طول سال‌‌های زندگی آموخته‌اند تغییر دهند. یک مثال خوب از رفتاردرمانی درمانگری است که سعی می‌کند بر ترس بیمار از ارتفاع غلبه کند. درمانگر بیمار را تشویق می‌کند به‌صورت تدریجی با ترس خود از ارتفاع روبه‌رو شود.
مزایای درمان‌های شناختی ـ رفتاری
رویکرد‌های شناختی و رفتاری در درمان بسیاری از مشکلات خاص بیماران بسیار اثربخش هستند. اغلب اوقات رویکرد‌های شناختی و رفتاری زمانی که در پی درمان یک اختلال بر‌می‌آیند با یکدیگر ترکیب می‌شوند. درمانگری که اختلال اضطراب اجتماعی را درمان می‌کند ممکن است به بیمار کمک کند به‌صورت صحیحی فکر کند و بر رفتارهای خاص وی تمرکز می‌کند مانند اجتناب اجتماعی.
مقاله مرتبط:
رویکرد انسان‌گرایی
نوعی از رواندرمانی است که به افراد کمک می‌کند به ظرفیت حداکثری خود دست پیدا کنند.
گروه‌درمانی
گروه‌درمانی شکلی از رواندرمانی است که در آن دو یا بیماران بیشتری با یک یا دو درمانگر یا مشاوره کار می‌کنند. این روش فرمت رایجی برای گروه‌های حمایتی است که در آن بیماران می‌توانند از اعضای دیگر تجربه‌ها و توصیه‌هایی را فراگیرند. این روش درمانی اغلب مؤثرتر از درمان انفرادی است.
مزایای گروه‌درمانی
بسیاری از افرادی که یک بیماری روانی را تجربه می‌کنند اغلب احساس می‌کنند که در این تجربه تنها هستند و با دیگران تفاوت اساسی دارند. گروه‌درمانی به بیمار می‌کند که گروهی از افراد هم‌ردیف خود را که دارای مشکلات متفاوت یا مشابهی دارند را ببیند. اعضای گروه همچنین حمایت هیجانی و فضایی برای تمرین رفتارهای جدید فراهم می‌کنند.
انتقاد‌هایی از رواندرمانی
یکی از مهمترین انتقاد‌هایی که به رواندرمانی می‌شود در مورد اثربخشی آن است. در یکی از مطالعات پیشگا‌می که فراوان به آن اشاره می‌شود، هانس آیزنک به این نتیجه رسید که دو سوم از شرکتکنندگان به‌صورت خود به خودی پس از دو سال بهبود پیدا می‌کنند بدون دریافت هیچ‌گونه رواندرمانی.
در یک فراتحلیل که در آن ۴۷۵ مطالعه بررسی شد پژوهشگران متوجه شدند که رواندرمانی در افزایش بهزیستی روان‌شناختی بیماران اثربخش است. روانشناس و آمار دان معروف بروس وامپولد در کتاب مشاجره بزرگ رواندرمانی عواملی مانند شخصیت درمانگر و باور او به اثربخشی درمان را در ایجاد نتیجه درمانی مناسب مؤثر می‌داند. وامپولد مطرح می‌کند که انواع رواندرمانی باید استفاده شوند و سوگیری‌های نظری درمانها تأثیری بر نتایج درمانی ندارد.
رواندرمانی چیست؟
مقاله مرتبط:
مترجم: حمید بهرامی زاده
refrences
