سبک زندگی غلط، حجم مغز را کاهش می دهد

برخی تصمیمات غلط در سبک زندگی، به قیمت کاهش حجم مغز و افول شناخت فرد تمام می شود!

زیاد درباره خطرات سیگار کشیدن،چاقی، دیابت و … برای سلامتی هم شنیده ایم و هم خوانده ایم. خصوصا” مسئله ای مثل سیگار کشیدن که بسیار در بین جوانان و مخصوصاً دختران جوان عادی شده و حالا میتوانیم با کمک گرفتن از جدیدترین تحقیقات محققان روی مغز انسان، اثر این رفتار به ظاهر ساده و کم خطر را روی پدران و مادران آینده ببینیم. با روان حامی همراه باشید تا بدانید چگونه در صورت ادامه این روند، نسل آینده با پدران و مادرانی با حجم مغز کمتر روبرو خواهد بود:

ترک سیگار مزایای خوبی دارد

۳۵ سال سن در نظر ما ، سن دچار شدن به مشکلات مغزی نیست اما تحقیقی که در سال ۲۰۱۳ روی افراد ۳۵ ساله انجام شده و در مجله «سکته‌های قلبی و مغز» چاپ شد، نشان داد که افزایش عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی، عملکرد مغز انسان را کاهش می‌دهد.این به معنی این است که سیگار کشیدن، فشار خون بالا، چاقی و دیابت احتمال تحلیل قدرت شناختی را در فرد بالا می‌برند.

محقق ارشد این پژوهش بیان کرد: «اکثرمردم اثر عوامل خطرساز برای قلب را در حمله قلبی، سکته و آسیب‌های کلیوی می دانند اما از اثر این عوامل روی سلامت شناختی اطلاعی ندارند. چیزی که برای قلب ضرر دارد، برای مغز هم مضر است. افراد جوان و میانسالان تصور می‌کنند که پیامدهای منفی سیگار کشیدن یا اضافه وزن سال‌ها بعد گریبانگیرشان می‌شود، اما در واقعیت، زمان بسیار کوتاه تری نیاز هست تا با حقایق تلخ روبرو شوند».

ترک سیگار اثرات شناختی سودمندی دارد

محققان هلندی هم دریافتند که:

شرکت‌کنندگان که دارای عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی بیشتری بودند، در تست‌های شناختی، ۵۰% عملکرد ضعیف‌تری نسبت به افراد با عوامل خطرآفرین کمتر داشتند.
نمره کلی در تست خطر فرامینگهام، سن، دیابت، کلسترول بد و سیگار کشیدن با نمرات ضعیف شناختی رابطه داشتند.
افراد سیگاری که بین ۱ تا ۱۵ سیگار در روز می کشیدند حدود ۲.۴۱ نمره افت در تست های شناختی و افرادی که بیش از ۱۶ سیگار در روز روشن می‌کردند حدود ۳.۴۳ نمره افت را در این تست‌ها داشتند. نتایج نمرات در تست‌های حافظه هم تقریبا به همین صورت بود.
دو عامل خطرساز یعنی سیگار و دیابت، دو عامل نیرومند تعیین‌کننده‌ی عملکرد شناختی در فرد بودند.

پس به یاد داشته باشید که ترک سیگار، اثرات سودمندی روی عملکرد شناختی خواهد داشت.

سیگار کشیدن و چاقی، هیپوکامپ را کوچک می‌کنند.

پس اگر دنبال دلیلی اضافه بر دلایل مرسوم برای ترک سیگار می گردید، تحلیل قدرت شناخت را هم به لیست دلایل خود بیفزایید.

دکتر چارلز دکارلی، یکی از اساتید دانشگاه کالیفرنیا که در این زمینه تحقیق می‌کند اعلام کرد:

در دیابتی های میانسال، کاهش حجم مغزدر قسمت هیپوکامپ با سرعتی بالاتر از افراد غیردیابتی اتفاق می‌افتد (هیپوکامپ اصلی‌ترین قسمت مغز در روند حافظه بلندمدت است و در واقع بعد از گذشت زمان، وقایع به کمک هیپوکامپ رمزگشایی می‌شود. از نقش‌هاي دیگر آن در روند حافظه، تمرین، تثبیت و طبقه‌بندي خاطرات را می‌توان نام برد. نقش اصلی هیپوکامپ، تأمین محرکی است که موجب تبدیل حافظه کوتاه مدت به حافظه بلندمدت می شود. جالب است بدانید که در بیماری آلزایمر، این بخش از مغز جزء اولین قسمت‌هایی است که آسیب می‌بیند).

همین اتفاق در مورد افراد سیگاری هم می‌افتد. یعنی کاهش حجم مغز درهیپوکامپ و نیز کل مغز سیگاری‌ها با سرعتی سریعتر از غیر سیگاری‌ها اتفاق می‌افتد.

مقاله مرتبط: شرم بدنی : چگونه بر احساس شرمی که نسبت به شکل ظاهری بدنمان داریم غلبه کنیم؟

در تحقیق دیگری که در ۲۰۱۱ در مجله نورولوژی منتشر شد، محققان دریافتند که میانسالان چاق، جزو ۲۵% بالای نمودار دربین افراد با بیشترین نرخ کاهش در نمرات عملکرد اجرایی هستند. بنابراین شناسایی زودهنگام این عوامل خطرساز در میانسالان، امکان تحت نظر گرفتن آنها و پیشگیری و مداخله زودهنگام در افرادی که در معرض خطر زوال عقل هستند، افزایش می‌دهد. همچنین می‌توان آنها را تشویق کرد تا قبل از اینکه خیلی دیرشود، تغییری در سبک زندگی خود بدهند.

افرادی که نسبت دور کمر به دور نشیمنگاه آنها زیاد است، در معرض خطر کاهش سریعتر حجم مغز قرار دارند. این عوامل با کاهش حجم مغز روی توانایی مغز فرد در برنامه ریزی و تصمیم‌گیری طی زمانی به کوتاهی ۱۰ سال آینده او اثر گذارند. این مطلب در مورد افراد با فشار خون بالا هم صدق می‌کند.

توشه راه خوانندگان این مقاله و حاصل همه این تحقیقات:

انتخاب هوشمندانه‌ی تک‌تک تصمیمات در خصوص سبک زندگی فرد، باعث بهبود سلامت جسم و روان او می‌شود. هر چیزی که به سلامت بدن ما کمک می‌کند، برای مغزمان هم مفید است. می‌توانید با تمرینات منظم روزانه اروبیک، سلامت قلبی-عروقی و عملکرد شناختی خود را بهبود دهید. روزی تنها ۲۰ دقیقه ورزش – در اکثر روزهای هفته – از طریق ساخت نورون (neurogenesis) باعث تحریک رشد مغز و بهبود عملکرد اجرایی می‌شود.

ورزش کردن، نورون‌زایی یا ایجاد سلول‌های مغزی جدید را در مغز بالغ افزایش می‌دهد. مطالعاتی که بر روی حیوانات صورت گرفته‌اند، نشان می‌دهند تعداد نورون‌های جدیدی که بعد از ورزش‌هایی مثل دویدن بر روی چرخ متحرک یا تردمیل، در «هیپوکامپ» (ناحیه‌ای کلیدی در مغز که به یادگیری و حافظه مربوط می‌شود) پدیدار می‌شوند، دو یا حتی سه برابر تعداد نورون‌هایی هستند که در هیپوکامپ حیواناتی که نشسته‌اند، مشاهده می‌شوند. دانشمندان معتقدند که ورزش کردن تأثیرات مشابهی بر هیپوکامپ انسان نیز دارد.

در این میان شما توانایی کاهش عوامل خطرساز که منجر به بیماری های قلبی می شوند را دارید و می توانید با تصمیمات عاقلانه، کنترلشان کنید. اگر یک فرد سیگاری هستید، ترک سیگار مهمترین و تاکید می‌کنیم مهمترین تغییری است که می توانید در سبک زندگی خود ایجاد کنید. توقف سیگار کشیدن، فقط از سرطان، سکته یا بیماری‌های قلبی جلوگیری نمی‌کند؛ بلکه سیگار باعث صدمه دیدن مغز شما می شود و عملکرد شناختی مغز فرد را کاهش می‌دهد. پس همین امروز تصمیم بگیرید که سیگار را کنار بگذارید و پدر و مادرهایی با ذهنی بزرگ و قوی در عملکرد شناختی باشید.

منابع: