تغییر عادات غذایی به چه دلیل (به صورت پایدار) بسیار سخت است؟

اکثر ما برای مدت زمان کمی می‌توانیم چگونگی، زمان و مقدار غذا خوردنمان را تغییر دهیم، اما هنگامی‌که قدرت اراده‌مان کم شود، در هر زمانی که باشیم به سمت عادات قدیمیمان  روی می‌آوریم. برای فهم علت اینکه چرا تغییر عادات غذایی ناپایدار است، با روان‌حامی همراه باشید:

به چه دلیل شکستن عادات و رفتارهای مخرب غذا خوردن بسیار سخت است؟

پاسخ به این سوال بستگی به پیچیدگی و تکامل یافتگی مغز دارد. مغز ما همیشه سعی بر آن دارد تا بقای ما را  حفظ کند؛ حتی در زمانی‌که تصمیم داریم برای سلامت بیشتر خود عادت غذاییمان را تغییر دهیم! (هنگامی که تصمیم به تغییر عادات غذایی خود می‌گیرید، مغزتان بر اساس عادت قبلی، نسبت به بقایتان احساس خطر می‌کند زیرا دارید بر خلاف عادت قبلیتان عمل می‌کنید).

تلاش برای بقا:

قسمتی در مغز سه‌گانه‌ی ما (مغز خزنده، مغز عاطفی، مغز عقلانی) وجود دارد که تلاش اصلی آن حفظ بقا است (این قسمت که مغز خزنده نیز نامیده می‌شود، در بین ما و خزندگان مشترک است و در اصل کارش حفظ ثبات و پایداری بدن است و نسبت به تغییر مقاوم است). غذا کلیدی است برای حفظ بقا و ایمنی بدن. بنابراین اگر کسی (حتی خودتان) با غذاخوردنش درگیری پیدا کند، نتایج و آسیب‌های این درگیری قابل تصور نیست و این به آن دلیل است که هرگونه تهدید و آسیب رسیدن به سیستم ایمنی شما (چه واقعی و چه ادراک شده)، باعث ایجاد ترس می‌شود. این به ویژه برای کسانی که سابقه فقر غذایی، اختلالات خوردن و رژیم غذایی مزمن دارند، صادق است. همچنین والدینی که در مدت زمانی خاص در کشورهایی با کمبود غذایی زندگی کرده‌اند، رفتارهای سوءتغذیه‌ای را در فرزندانشان گزارش می‌کنند؛ حتی اگر در حال حاضر به اندازه کافی برای فرزندانشان غذا وجود داشته باشد!  علاوه بر این یک بار از کارمندی که در مرکز درمان اختلالات خوردن کار میکرد شنیدم که در زیر تخت یکی از بیماران گوشت کبابی یخ زده پیدا کرده بود (که به نظر می‌رسید هنگامی که کسی او را ندیده بود به صورتی پنهانی از فریزر درمانگاه گوشت پیدا کرده بود). این موارد نشان می‌دهند که هرگونه تغییر عادات غذایی ، احساس خطر را در مغز فعال می‌کند و به این ترتیب مغزمان با عادت جدید شروع به مقاومت می‌کند.

رژیم غذایی مزمن نیز می‌تواند امنیت غذاییتان را به خطر بیندازد. اگر با والدینی بزرگ شده‌اید که دائما سعی برآن داشته‌اند که غذا خوردنتان را کنترل کند، یا  اینکه خودتان به طور مداوم به دنبال رژیم غذایی هستید، این بسیار طبیعی است که هنگامی شروع به تغییر عادات غذایی خود می‌کنید، درجه ای از تهدید را تجربه خواهید کرد.

عشق به غذا

غذا یک کشش احساسی قوی نیز دارد. بخشی از عادت‌های غذایی ما در مسیرهای پاداش مغز ما پستانداران بنا شده‌اند. غذا نه تنها نقش لذت و پاداش را دارد بلکه نشان دهنده ارتباط، پیوند و حتی عشق نیز می‌باشد. غذا خوردن فقط به معنی رفع نیازمان نسبت به گرسنگی نیست؛ بلکه می‌تواند فراتر از این معانی باشد.

با توجه به نظریه porges polyvagal که فرضیه ای رفتاری است، به دست آوردن شناخت و روابط و تعامل اجتماعی با دیگران را راهی برای رسیدن به آرامش در پستانداران می‌داند. که این سازگار شدن (تنظیم مجدد سیستم عصبی) از طریق فرآیندهای عصبی انجام می شود و هنگامی که روابط از بین می‌رود، غذا به عنوان یک جایگزین، نقشی مشابه را برای این سازگاری بر عهده می‌گیرد.

خوردن غذا از طریق تجربیات حسی و حرکات ماهیچه‌ای صورت، به معنای نوعی تعامل اجتماعی است که باعث ایجاد احساس آرامش و امنیت می‌شود. بنابراین زمانی که فردی می‌گوید : من عاشق غذا خوردن هستم، در واقع دارد ازطریق خوردن غذا، سیستم عصبی خود را تنظیم می‌کند.

از قسمت منطقی مغزتان استفاده کنید:

ما به عنوان انسان، سطح مغزی پیشرفته‌تری را داریم که این سطح از مغز، قشر مخ یا کورتکس نامیده می‌شود که وظیفه برنامه ریزی، تفکر، استدلال و آینده نگری را بر عهده دارد. اکثر برنامه‌هایی که برای رژیم غذاییمان تعیین می‌کنیم یا اهدافی که برای تغییر رفتارهای غذا خوردنمان انتخاب می‌کنیم، در زمانی اتفاق می افتند که در آرامش هستیم. متاسفانه زمانی‌که تحت استرس و فشار روانی و خستگی قرار داریم، مغز منطقیمان (کورتکس) قدرت تفکرش را از دست می‌دهد و در آن زمان به حدی دنبال آرامش و امنیت هستیم که مغزمان به طور خودکار مانند مغز خزندگان یا پستانداران عمل می‌کند.

امیدتان را از دست ندهید، شما می‌توانید عاداتی که در مغزتان تثبیت شده‌اند را تغییر دهید. راه‌حل‌های موثری برای درمان  و تغییر عادات غذایی ، جایگزین کردن عادات بهتر به جای عادات مخربی که در مسیرهای پاداش قرار دارند و به هنگام غذا خوردن فعال می‌شوند و بعد از مدتی برای ما تبدیل به عادت می‌شوند وجود دارد.

منبع: ?Why Changing Eating Habits (Permanently) Is So Hard

مطالب مرتبط:

• غذا خوردن در نیمه شب به مغز آسیب می زند
• غذا خوردن مردان و زنان با یکدیگر
• بهترین برنامه غذایی برای افسردگی
• شرم بدنی : چگونه بر احساس شرمی که نسبت به شکل ظاهری بدنمان داریم غلبه کنیم؟

یک راه ساده و آسان برای اطلاع از مطالب جدید سایت و ارتباط با ما کانال تلگرام ماست. در تلگرام ravanhami@ با ما همراه باشید.