افزایش توانایی یادگیری مغز با یادگیری بیشتر (۱) – حقیقتی تعجب برانگیز

توانایی یادگیری مغز با یادگیری بیشتر افزایش می‌یابد.این بار روان حامی به سراغ موضوع داغ این روزها یعنی یادگیری رفته است.

یادگیری نه تنها شما را توانمند می‌کند؛ بلکه بسیار کام بخش است. یادگرفتن، هم به زندگی معنا می‌بخشد و هم می‌تواند به پیشرفت ما در زندگی و شغل وتحصیلمان کمک کند. همچنین یادگیری بهترین پادزهر برای دلزدگی و ملال و افسردگی است. خبر خوب اینکه ما می‌توانیم توانایی یادگیری مان را افزایش دهیم.

همزمان با اینکه  مدارهای مغزی ما در اثر تجربیات متفاوتمان تغییر می‌کنند، ظرفیت مغزمان برای توانایی یادگیری تغییر می‌کند. به این معنا که مغز ما یاد میگیرد که چطور یاد بگیرد. این موضوع خصوصاً در مورد برخی مهارت های یادگیری خاص، بسیار صدق میکند.

سلسله مراتب یادگیری و طبقه بندی بلوم ؛ بر توانایی یادگیری موثرند؟

یادگیری طی چندین مرحله به صورت سلسله مراتبی رخ می‌دهد. که از دانش ساده پیدا کردن آغاز میشود و در مراحل بالاتر به ادراک و یکپارچه سازی ادراکات می‌رسد، جایی که دانش، برای حل مسئله و به کار بردن خلاقانه آنچه یاد گرفته ایم درموقعیت های جدید، به کار می‌رود.

                                 طبقه بندی حوزه شناختی یادگیری

حوزه های مختلف یادگیری

 طبقه بندی رسمی برای انواع مختلف یادگیری، براساس تئوری “طبقه بندی یادگیری” است که بلوم آن را مطرح ساخت.این نمودار، سه حوزه اصلی برای یادگیری درنظر گرفته  است: تفکر، احساس و عمل. که هر سه حوزه شامل حافظه هم می‌شوند. استفاده از اطلاعاتی که دریک طبقه به خاطر سپرده شده اند، روی اینکه حافظه با چه کیفیتی بر یک بنیان استوار پرورش می‌یابد اثرگذار است. اینجا میخواهم براین موضوع تاکید کنم که هرکدام از حوزه های سطح بالای یادگیری، به میزان بسیار زیادی روی تسط بر حفظیات بلندمدت (که در سطوح پایین ترِ یادگیریِ دانش نیاز بود) اثر می‌گذارند. اگر بخواهم خلاصه بگویم، اعتقاد من این است که حافظه ای که دانش ما در آن ذخیره می‌شود و سطوح بالای یادگیری، متقابلاً پشتیبان و یاور هم هستند.

تفکر سطح بالا و سطح پایین

مغز همچنین یک سلسله مراتب از پاسخ های هیجانی را به منظور غنی کردن درک ما از رفتارها و احساساتمان و کمک به رشدشان، یاد می‌گیرد. این سلسله مراتب طبقه بندی شده، با دریافت و پاسخ‌دهی آغاز می‌شود (که اشاره به توجه کردن و واکنش نشان دادن به محرک‌های هیجانی دارد). مرحله بعدی ارزش گذاری کردن است که در این مرحله یادگیرنده، اهمیت و معنی هیجانی شی یا ایده را به آن الصاق میکند. مرحله آخر هم قسمت سازمان دهی و ایجاد تمایز است. که بلوم این دو را دو مرحله جداگانه در نظر گرفت، ولی از نظر من میتوان آنها را یکی در نظر گرفت. این بالاترین سطح از حافظه هیجانی زمانی شکل میگیرد که یادگیرنده، پاسخ های هیجانی متفاوت را با طرحواره های هیجانی آنها جور می‌کند، تا حدی که یادگیری، تبدیل به یک ویژگی شخصیتی می‌شود. یک مثال بارز از این موضوع، تعدیل رفتار است که در آن شخص، سوگیری ها و تعصباتش را تغییر می‌دهد تا بتواند پاسخ هیجانی جدیدی به همان محرک های قبلی بدهد.

حوزه هیجانی یادگیری

آنچه که در فرمول بندی اصلی ِ یادگیری هیجانی به طور کامل از نظر دور مانده بود، اثر هیجانات روی فرآیند به خاطر سپاری بود. آیا هیجانات روی توانایی یادگیری مغز هم اثر گذارند؟

خبره کیست؟

وقتی فردی دانش و معلومات زیادی در همه سطوح یادگیری درباره یک موضوع دارد، او را خبره آن حیطه می ‌نامیم. چه چیزی فرد را تبدیل به یک خبره و متخصص میکند؟ میتوان گفت در اکثر حیطه ها و مشاغل، متخصصان به سختی می‌توانند بگویند که چه چیزی آنها را تبدیل به خبره آن حوزه ساخته است. معمولا” قادر نیستند برایتان توضیح دهند که چطور مسایل را حل می‌کنند یا بینش جدیدی در آن حیطه کسب میکنند.دلیل آن این است که خبرگی و مهارت در طول زمان رشد میکند و گسترش می‌یابد و قسمت اعظمِ این یادگیری، آنقدر خوب آموخته شده که به صورت خودکار درآمده است. به علاوه، متخصصان چیزی را کسب کرده اند که برخی آن را ظرفیت و توانایی مطلق و بی چون و چرا می نامند و دیگران آن را یک سبک یادگیری (learning style) یا الگوی یادگیری یا طرح واره یادگیری نامیده اند.

پایان قسمت اول 

منبع:

 https://www.psychologytoday.com/blog/memory-medic/201208/learning-learn-re-visited

بیشتر بدانیم:

افزایش توانایی یادگیری مغز با یادگیری بیشتر (۲) – الگوهای یادگیری

لذت یادگیری چطور در مدارس ناپدید شد؟می‌توان دوباره کودکان را مشتاق یادگیری کرد؟

درد اختلال یادگیری، پای درد و دل کودک دارای اختلال یادگیری

اخلاقی بودن انسان‌ها و نظریه‌های یادگیری اجتماعی