آیا از آن دسته افرادی هستید که خشم را احساسی غیر قابل پذیرش و ممنوعه میدانید که حتیالامکان نباید آن را تجربه کنید؟ یا برعکس هر اتفاق کوچکی ممکن است موجب رنجش و پرخاشگری شما بشود؟ با روانحامی همراه باشید تا کمی بیشتر درباره احساس خشم بدانید.
اگر شما مدام خود را در حال برونریزی مییابید- رفتارهایی مثل نوشیدن بیش از حد مشروب، جنگ و دعوا راه انداختن، روابط جنسی بی بندوبار، فریب دادن و به اصطلاح چوب لای چرخ دیگران گذاشتن؛ و یا اگر بدن شما دائما در حالتی تنیده قرار دارد- فکهای به هم فشرده، بدن منقبض، گردن سفت و سخت و…، همهی این نشانهها خبر از یک احساس خشم وارسی نشده میدهند.
برخلاف آنچه تاکنون آموختهایم، خشم چیز بدی نیست. درحالیکه ممکن است با نوعی احساس ناراحتی همراه بوده و یا حتی دردناک باشد، اما خشم درواقع برای شما مفید است.
با آشکار شدن مزایای احساس خشم، ما بیشتر و بیشتر میفهمیم کیستیم؛ و نیازها، محدودیتها و ارزشمندیهای خود را میشناسیم. خشم برای شما دانش بیشتری درباره خودتان فراهم میکند. این دانش به شما کمک میکند که پیوندهای نزدیکتر و عمیقتری با دیگران ایجاد کنید، صمیمیت بیشتری در رابطه با شریک عاطفی خود تجربه کنید و در نهایت زندگی شادتر و رضایتبخشتری داشته باشد.
قبل از اینکه بتوانید از فواید خشم رمزگشایی کنید، این مهم است که توجه داشته باشید وقتی شما عصبانی میشوید، بین اینکه چگونه از لحاظ هیجانی و بدنی احساس میکنید و چگونه به این احساسات پاسخ میدهید تفاوت وجود دارد. مثلا درحالیکه پاسخ شما به خشم میتواند کاملا مخرب باشد، هیجان شما به تنهایی میتواند به طرز شگفتآوری مفید باشد؛ چون کارکرد احساس خشم، اصلاح روابط است، نه تخریب آنها.
وقتی شما خشم خود را تجربه و آن را پردازش میکنید، به جای آنکه صرفا به این احساس خشم خود واکنش نشان دهید، به نوعی خودآگاهی دست مییابید که این خودآگاهی برای شناسایی علت احساس خشمتان موردنیاز است.
- آیا نیازی از من برآورده نشد؟
- آیا کسی از مرزهای من پا فراتر گذاشت؟
آنچه ذکر شد اولین قدم است برای اینکه بتوانیم آنچه همیشه به عنوان یک هیجان منفی به ما آموخته شده است را به یک ابزار مثبت تبدیل کنیم.
وقتی شما با بیفکری، انتقاد، بیاحترامی، رهاشدگی و یا نادیده گرفته شدن مواجه میشوید، مغز فرمان «جنگ یا گریز» صادر میکند. گویی بدن شما فریاد میزند: مراقب باشید! شما تهدید میشوید.
احساس امنیت در جهان بدین معناست که مرزهای ذهنی و بدنی شما در تهدید نباشند؛ و وقتی آنها احساس خطر کنند، طبیعی است که شما عصبانی میشوید. دندانهای به هم فشرده شده، حس داغ شدن پوست یا نوشیدن افراطی الکل ممکن است نتیجهی عبور کردن فردی از یکی از مرزهای شما باشد؛ مرزی که حتی از وجودش آگاه نبودهاید.
اگر بتوانید به جای واکنش نشان دادن به یک مرز تهدید شده به شیوهای مخرب، با احساس خشم خود همنشین شوید و به آن گوش فرا دهید، چیزهای زیادی دارد که به شما بگوید.
به آخرین باری بازگردید که احساس خشم شما برانگیخته شد. از خودتان بپرسید:
- چه چیز موجب برانگیزاندن خشم من شد؟
- آیا من به طریقی پاسخ دادم که برای روابطم و همچنین خودم در درازمدت کمککننده است؟
- آیا این وسط چیزی نیاز به تغییر دارد تا آنچه انجام میدهم با چیزی که واقعا خواستار آن هستم، در یک راستا قرار گیرند؟
با پاسخ به این سوالات شما با مرزهای خود بیشتر آشنا میشوید- اینکه تاب و تحمل چه میزان از محرکهای محیطی را دارید و یا ندارید، و بنابراین خودتان را بیشتر میشناسید و به درون خود نزدیکتر میشوید. در نتیجه شریک زندگیتان نیز شما را بیشتر خواهد شناخت.
همهی ما نیازهای عاطفی اساسی داریم که مشابه هستند. از جمله نیاز به توجه، محبت، دسترسی، قدردانی و پذیرش.
ما موجوداتی اجتماعی هستیم که به طور طبیعی به خانواده، دوستان و کسی که دوستش داریم نوعی دلبستگی را تجربه میکنیم. به آنها تکیه میکنیم و روی حمایتشان حساب میکنیم. ما به آنها نیاز داریم تا نیازهای عاطفی ما را برآورده کنند و وقتی از جانب آنها ناکام میشویم، احساس خشم را تجربه میکنیم. حال اگر ما بتوانیم نیازی که برآورده نشده است را شناسایی کنیم و احساس خود را تجربه کنیم، خواهیم توانست رابطهی خود را با طرف مقابل نیز اصلاح کنیم.
اگر شما حد و مرزهای متعلق به خودتان را شناسایی نکنید، نه خودتان و نه دیگران نمیتوانید به آنها احترام بگذارید. اگر نیازهایتان را شناسایی نکنید، نمیتوانید آنها را به دیگران بازگو کنید. وقتی شما کمکم یاد بگیرید که تشخیص دهید چه چیزی موجب ایجاد احساس خشم در شما میشود، و به آنچه این احساس سازنده سعی دارد به شما بگوید گوش دهید، حد و مرزهای ایمن و رضایتمندی در روابط و در کل زندگی را تجربه خواهید کرد.
در نهایت رمزگشایی فواید احساس خشم را میتوان در کلمه «تعامل» خلاصه کرد؛ به این معنا که این احساس سازنده، شما را با افراد دور و برتان در ارتباط قرار میدهد و روابط را اصلاح و شفاف میکند.
مترجم: فرانک ناطقی
منبع: Unlocking the Benefits of Anger
یک راه ساده و آسان برای اطلاع از مطالب جدید سایت و ارتباط با ما کانال تلگرام ماست. در تلگرام ravanhami@ با ما همراه باشید.
